Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động hòa giải ở cơ sở

Ban tổ chức, Ban giám khảo chụp ảnh lưu niệm cùng các đội tham gia Hội thi Hòa giải viên giỏi tỉnh năm 2023.

Quản lý nhà nước trong công tác hòa giải ở cơ sở

Luật HG ở cơ sở được Quốc hội khóa XIII, Kỳ họp thứ 5 thông qua ngày 20-6-2023, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1-1-2014. Trong 10 năm qua (2013 - 2023), kể từ khi Luật HG ở cơ sở có hiệu lực pháp luật, UBND tỉnh luôn quan tâm và đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, kế hoạch thực hiện công tác HG cơ sở. Các cơ quan thành viên Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) tỉnh đã chủ trì tổ chức hơn 180 hội nghị tập huấn, quán triệt thi hành Luật HG ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn đến UBND cấp xã cùng lực lượng hòa giải viên (HGV), báo cáo viên và cán bộ chủ chốt ở cơ sở. Nội dung tập huấn, bồi dưỡng thiết thực, liên quan trực tiếp đến công tác HG như Luật HG ở cơ sở và văn bản hướng dẫn thi hành; pháp luật về dân sự, hôn nhân gia đình, đất đai, môi trường, xây dựng, phòng chống bạo lực gia đình; kỹ năng HG ở cơ sở.

Ngành tư pháp (tỉnh và huyện) phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức phổ biến, quán triệt Luật HG ở cơ sở và các văn bản hướng dẫn thi hành sâu rộng trong nhân dân dưới nhiều hình thức: Bản tin tư pháp, chuyên mục truyền hình Pháp luật và Ðời sống, phát thanh tuyên truyền quy định của pháp luật về công tác HG (đã phát hành hàng chục ngàn bản tin, tờ rơi và tài liệu tuyên truyền)... Ðồng thời, phối hợp với Báo Ðồng Khởi và ngành chức năng đăng nhiều tin, bài phản ánh về công tác HG, tư vấn pháp luật phát hành trên báo in, báo online, cổng thông tin điện tử...

Sở Tư pháp - cơ quan Thường trực của Hội đồng Phối hợp PBGDPL tỉnh tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo kiểm tra việc thực hiện Luật HG ở cơ sở và hoạt động HG cơ sở. Qua đó, đã kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc và đã có chỉ đạo, hướng dẫn khắc phục, góp phần đưa công tác HG ở cơ sở ngày càng được nâng cao về chất lượng, hiệu quả hoạt động.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động

Ðội hòa giải viên giỏi huyện Thạnh Phú đạt giải nhất Hội thi Hòa giải viên giỏi tỉnh Bến Tre năm 2023.

Toàn tỉnh hiện có 956 tổ HG với hơn 6,8 ngàn hòa giải viên (HGV). Thành viên của tổ HG đa số là trưởng ấp (khu phố), trưởng ban công tác Mặt trận, cùng các chi hội trưởng phụ nữ, nông dân, cựu chiến binh ấp, đoàn thanh niên của khu phố. Lực lượng HGV thường hay biến động sau bầu cử các chức danh tại ấp, khu phố nhưng sớm được kiện toàn, bổ sung kịp thời. Hầu hết các HGV đều đáp ứng được tiêu chuẩn theo Luật HG ở cơ sở và có hiểu biết pháp luật, có uy tín trong cộng đồng dân cư, có tâm huyết tự nguyện tham gia làm HGV.

UBND tỉnh quan tâm công tác bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ, cung cấp tài liệu cho đội ngũ HGV. Sở Tư pháp tổ chức nhiều đợt tập huấn hỗ trợ HGV về kỹ năng HG, tổ chức hội thi HGV giỏi ở cơ sở, tuyển chọn đội dự thi của cấp huyện, thành phố tham gia hội thi HGV giỏi cấp tỉnh. Tại Hội thi HGV giỏi cấp tỉnh năm 2023 được tổ chức vào ngày 11-8-2023, 9/9 đội HGV giỏi của các huyện, thành phố trải qua 3 phần thi (tự giới thiệu, lý thuyết và tiểu phẩm). Tiểu phẩm sân khấu về tình huống HG của các đội thể hiện là ”chuyện thường ngày” xảy ra ở xóm ấp như: xả rác gây ô nhiễm môi trường, thả chó chạy rông ngoài đường gây tai nạn cho người tham gia giao thông, tranh chấp lối đi chung, làm hàng rào lấn ranh chòm xóm, vợ chồng muốn ly hôn... Qua cách sắp xếp trình tự HG, diễn đạt, vận dụng pháp luật giải quyết của HGV đã tạo sự cuốn hút, thuyết phục người xem và chứng minh lực lượng HGV ở cơ sở ngày càng bản lĩnh hơn.

Theo Phó giám đốc Sở Tư pháp Lê Thanh Bằng, từ tháng 1-2014 đến tháng 6-2023, toàn tỉnh đã tiếp nhận 16,45 ngàn vụ việc, trong đó HG thành là 14,8 ngàn vụ việc, HG không thành là 753 vụ việc. Tỷ lệ HG thành bình quân 10 năm qua trên địa bàn tỉnh đạt 89,97%. Nhìn chung, hầu hết các mâu thuẫn, tranh chấp ở ấp, khu phố đều được phát hiện và HG kịp thời, tổ HG đã giải thích, hướng dẫn, động viên để các bên có thể thương lượng với nhau để cuộc HG thành.

Giám đốc Sở Tư pháp Võ Minh Thưởng cho biết: Ðể công tác HG ở cơ sở ngày càng đạt hiệu quả cao hơn, cần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sắc của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa UBND, MTTQ cùng các cơ quan, đoàn thể có liên quan trong quản lý nhà nước đối với hoạt động này. Tăng cường công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng cho đội ngũ HGV ở cơ sở, nhất là kinh nghiệm thực tiễn trên từng lĩnh vực. Cần kịp thời khen thưởng, biểu dương những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác HG ở cơ sở và nhân rộng các mô hình, cách làm hay về HG ở cơ sở.  

Bài, ảnh: Huỳnh Ðức