Nét đẹp làng nghề ngày Tết

Kiểng bông tô them sắc xuân ngày Tết. Ảnh: Th. Thảo

Góp phần cho mùa xuân thêm tươi

Những lao động khuân vác hoa kiểng tranh thủ giờ giải lao chuyện trò rôm rả vang cả bến sông gần cầu Cái Mơn lớn. Dưới sông những là chiếc ghe rực rỡ màu sắc cây và hoa. Trên bờ, những chiếc xe đậu dọc tuyến Quốc lộ 57 mang theo đầy hoa kiểng. Cạnh Quốc lộ 57, nhiều điểm bán hoa kiểng bày khá đa dạng cây, hoa xếp theo cụm, theo loại, thứ tự từ cao xuống thấp… Để có mùa hoa kiểng rộn ràng cho ngày Tết, người nông dân đã tất bật từ nhiều tháng trước, nhưng không phải cứ vất vả là được đền đáp mà còn phụ thuộc thời tiết, thị trường. 

Nhìn những luống hoa vạn thọ xanh tươi, đồng đều khoe sắc, ai nấy đều tấm tắc khen: “Năm nay, hoa của Thống trúng quá”. Anh Trịnh Minh Thống sinh trưởng trong một gia đình nông dân ở Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách. Nhiều thế hệ trong gia đình anh đã bền bỉ với nghề trồng hoa kiểng Tết. Năm nay, anh sản xuất 5 ngàn chậu vạn thọ, 2 ngàn chậu hoa treo để cung cấp cho thị trường vào dịp Xuân Kỷ Hợi 2019.

 Trong khuôn viên Khu Ứng dụng công nghệ sinh học Cái Mơn, nhiều nông dân đang chăm chút cho các loại hoa. Cô con gái thì kéo ống nước tưới hoa. Người cha đang lãi những nụ hoa thừa. Rồi ông đấm đấm thắt lưng nói với con gái: “Hôm nay, đứng cả ngày nhứt cả tấm lưng…”.

Không khí tại làng nghề dệt chiếu truyền thống ở xã Thành Thới B, huyện Mỏ Cày Nam vẫn tiếp diễn. 55 hộ trong làng nghề sống tập trung ở ấp An Trạch Tây đang tất bật sản xuất gấp đôi số lượng hàng ngày để kịp hàng cung cấp cho thị trường Tết. Hầu hết chiếu ở đây được tiêu thụ trong huyện.

Về Giồng Trôm, ngoài làng nghề bánh tráng Mỹ Lồng (ở xã Mỹ Thạnh), bánh phồng Sơn Đốc (ở xã Hưng Nhượng), còn có làng nghề đan giỏ cọng dừa (ở xã Phước Long, xã Hưng Phong) được nhiều người biết đến. Làng nghề hoạt động xuyên suốt trong năm nhưng sôi động vào dịp Tết. Nghề đan giỏ cọng dừa không chỉ mang lại thu nhập cho người dân địa phương mà còn góp phần làm tăng thêm chuỗi giá trị của cây dừa. Đồng thời, mang nét văn hóa riêng trong sản phẩm giỏ quê dừa.

Nghề đan giỏ giải quyết thời gian nhàn rỗi. Ảnh: A. Nguyệt

Vào những ngày giữa tháng Chạp năm 2018 là thời điểm cả làng nghề làm giỏ cọng dừa đang cao điểm sản xuất cung ứng thị trường làm giỏ quà tết. Tất cả các khâu: từ tạo khung giỏ, đan giỏ, quấn quai giỏ, hoàn chỉnh giỏ… làm bằng đôi tay khéo léo của những người thợ lành nghề. Chị Nguyễn Thị Hồng Thắm - cán bộ văn phòng thống kê - kế hoạch của xã Phước Long cho biết: “Hiện xã có hơn 500 hộ tham gia sản xuất giỏ cọng dừa, nằm đều khắp 9/9 ấp của xã, trong đó, tập trung nhiều nhất là Ấp 8 - ấp Long Thị, chiếm hơn 60% số hộ tham gia làng nghề. Hầu hết các hộ đều sản xuất quanh năm, đặc biệt thời gian gần Tết (tháng 11, 12 âm lịch) thì làng nghề càng sôi động.

 Hình ảnh gia đình quây quần cùng lao động trên mảnh vườn làm ra những chậu hoa kiểng, manh chiếu, giỏ quà đã trở thành nhịp sống của các làng nghề ở Bến Tre. Công sức, mồ hôi của người làm nghề thủ công ở các làng nghề truyền thống đã góp công làm cho mùa xuân thêm đẹp, thêm ý nghĩa.

Giữ hồn quê giữa thời hiện đại

Hiện nhiều nông dân có cùng đánh giá, mùa hoa Tết năm nay sẽ không tấp nập như năm rồi vì hoa mất mùa, thêm vào đó, do mùa cây giống năm nay được giá, hầu hết các hộ làm hoa kiểng đã chuyển hẳn sang nghề làm cây giống. Khoảng 50% hộ dân sản xuất hoa ở Vĩnh Thành đã ngưng làm hoa Tết. Do đó, giá hoa năm nay sẽ tăng so với mọi năm. Một số nông dân Vĩnh Thành phải di chuyển nghề trồng hoa kiểng lên tận tỉnh Long An, Đồng Nai để có diện tích đất nhiều héc-ta, sản xuất số lượng lớn lên đến vài chục ngàn chậu hoa.

Ông Ngô Văn Mười - Chủ tịch Hội Nông dân huyện Chợ Lách nói: “Sản xuất và tiêu thụ hoa quanh năm chính là nhu cầu của người dân, là điều mà họ luôn mong muốn hướng đến. Vấn đề còn khó là do người nông dân chưa tìm được đầu ra để sản xuất hoa nở quanh năm, ngoài vụ Tết. Người nông dân cũng biết là nếu một năm chỉ sản xuất 1 vụ Tết thì mạo hiểm và nhiều rủi ro như: thiên tai, thời tiết, giá cả thị trường, điều kiện tiêu thụ. Nếu để bà con tự tìm thị trường thì rất khó. Ngành chức năng, chính quyền địa phương cần có chủ trương để tác động và hỗ trợ. Nếu làng văn hóa du lịch thành công thì đây sẽ là điều kiện để bà con có thị trường tiêu thụ hoa, làm hoa quanh năm, phục vụ khách du lịch. Định hướng mà hội muốn hướng tới là tập cho người nông dân làm du lịch và được hưởng lợi từ du lịch”.

Giá cả của các mặt hàng như hoa Tết, manh chiếu, giỏ quà tuy không đem lại nhiều thu nhập nhưng cũng giúp người dân có chút tiền mua sắm Tết. Các mặt hàng Tết ngày càng đa dạng với nhiều chọn lựa, nhưng đâu đó trong tâm khảm của mỗi người vẫn yêu cái chân phương, mộc mạc, cái mát mẻ hoàn toàn thiên nhiên của chậu hoa tươi, manh chiếu, giỏ quà thắm đượm mồ hôi của người nông dân mang lại không khí Tết Việt đầm ấm, vui tươi.

A. Nguyệt - H. Linh - T. Thảo