Những đóng góp quan trọng của Ủy ban MTTQ các cấp

Thời gian qua, Ủy ban MTTQ tỉnh đóng vai trò quan trọng trong công tác giảm nghèo, quyên góp giúp đỡ hoàn cảnh khó khăn, vận động ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bão lũ, lốc xoáy, ủng hộ ngư dân và lực lượng chức năng làm nhiệm vụ trên Biển Đông. Từ vai trò đề xuất chủ trương đến việc tổ chức thực hiện của Ủy ban MTTQ tỉnh luôn đạt kết quả vượt mức mong đợi. Đặc biệt, cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; triển khai thực hiện Chỉ thị số 16 của Tỉnh ủy về phát động phong trào thi đua “Đồng khởi mới” ngày càng lan tỏa sâu rộng, tạo ra phong trào thi đua yêu nước sôi nổi ở từng địa phương, cơ sở.

Ban Thanh tra nhân dân cùng người dân ở tổ nhân dân tự quản
ấp Hòa Phú, xã Định Thủy, huyện Mỏ Cày Nam kiểm tra các công trình
giao thông vừa đưa vào sử dụng.

Ngoài ra, khi nói đến việc chăm lo nhà ở cho gia đình chính sách, hộ nghèo thì không thể không nhắc đến vai trò của Mặt trận các cấp. Chỉ trong 5 năm qua, hệ thống Mặt trận các cấp đã vận động xây dựng 5.805 nhà tình nghĩa (trị giá trên 290,2 tỷ đồng), 15.430 căn nhà tình thương, nhà đại đoàn kết, nhà nghĩa tình đồng đội và nhà nhân ái (bình quân 40 triệu đồng/căn). 

Giám sát và phản biện xã hội

Ủy ban MTTQ còn thực hiện tốt chức năng tham gia xây dựng chính quyền, giám sát, phản biện xã hội. Ủy ban MTTQ đã tổ chức triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013; tham gia đóng góp ý kiến các dự án luật do đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tổ chức; tiếp xúc cử tri. Đối với công tác giám sát, Mặt trận các cấp tích cực tham gia giám sát tình hình thực hiện Nghị quyết của HĐND trên lĩnh vực nông nghiệp, quản lý sử dụng đất công, đất bãi bồi ven sông, ven biển; công tác quy hoạch sử dụng đất; vấn đề ô nhiễm môi trường; việc sử dụng biên chế công chức, viên chức; về giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Đối với cấp cơ sở, việc giám sát còn cụ thể hơn, qua xây dựng mô hình thanh tra nhân dân. Những năm qua, Ban thanh tra nhân dân đã tổ chức nhiều cuộc giám sát, trong đó đặc biệt quan tâm những nội dung nhân dân giám sát được quy định trong pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn như: việc chính quyền cấp xã, phường thực hiện công khai những nội dung phải công khai cho dân biết; việc triển khai thực hiện các công trình giao thông nông thôn do nhân dân tham gia đóng góp; về xử lý ô nhiễm môi trường; thực hiện quy trình bầu cử trưởng ấp; tham gia lấy ý kiến quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới; việc tiếp nhận và xử lý đơn, thư của công dân; việc thực hiện chế độ, chính sách ưu đãi đối với người có công, hộ nghèo. Nhìn chung, công tác giám sát đã kịp thời góp ý đối với cán bộ, công chức, nhất là tinh thần phục vụ nhân dân, trách nhiệm của địa phương đối với sự giám sát của nhân dân, qua đó đã tạo được lòng tin trong nhân dân, góp phần xây dựng chính quyền trong sạch vững mạnh.

Bên cạnh đó, công tác hòa giải ở cơ sở luôn được Mặt trận các cấp quan tâm, tham gia giải quyết nhiều vụ việc như: tranh chấp đất đai, hôn nhân gia đình, mâu thuẫn nhỏ trong khu dân cư. Mỗi quý, Mặt trận các cấp đã hòa giải thành từ 250 - 300 vụ, đạt 70%; giúp cho tình làng nghĩa xóm luôn gắn bó và đoàn kết. Đối với phản biện xã hội, Mặt trận các cấp đã tập trung tổ chức cho các thành viên và nhân dân đóng góp ý kiến vào dự thảo văn kiện đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2015-2020, kết quả đã có hàng trăm ý kiến đóng góp, giúp cho dự thảo văn kiện được hoàn chỉnh hơn và đưa vào nghị quyết đại hội; phản biện các văn bản về quản lý và phát triển nguồn nhân lực, đề án thu chi các loại phí, chương trình, đề án của HĐND, UBND cùng cấp về phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, vai trò giám sát, phản biện xã hội chưa được quan tâm đúng mức, một số chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, nhất là ở cơ sở chưa được tổ chức thực hiện tốt; vai trò MTTQ và các đoàn thể, nhân dân có lúc, có nơi hoạt động chưa thực sự hiệu quả, MTTQ chủ yếu vẫn là tập hợp ý kiến phản ánh, kiến nghị. Vai trò của Mặt trận chỉ dừng lại ở chức năng giám sát, chưa đi sâu vào phản biện xã hội. Do trình độ và năng lực nhất định nên MTTQ chưa tổ chức riêng chương trình giám sát mà phải phối hợp với các cơ quan chức năng.

Để công tác giám sát, phản biện xã hội đạt hiệu quả cao, yếu tố quan trọng là trong tổ chức thực hiện giám sát và phản biện xã hội cần có lộ trình thích hợp, phù hợp với năng lực tổ chức thực hiện cũng như điều kiện thực tế của mỗi cấp. Trong triển khai thực hiện, cần họp rút kinh nghiệm, họp sơ kết, tổng kết nhằm nhân rộng cách làm hay, rút kinh nghiệm những việc làm chưa tốt.