Quan tâm thu gom và xử lý chất thải hiệu quả

Người dân nhặt các loại nhựa, mủ ni-lông chưa được phân loại tại bãi rác huyện Giồng Trôm.

Chất thải rắn nông thôn chưa thu gom

Thực hiện Quyết định số 789 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chương trình đầu tư xử lý chất thải rắn giai đoạn 2011 - 2020, tỉnh xây dựng chương trình với mục tiêu cụ thể. Trong đó, từ năm 2016 - 2020, có 90% tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt đô thị và 70% tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt nông thôn phát sinh được thu gom và xử lý đảm bảo tiêu chuẩn môi trường.

Đến nay, tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt đô thị bình quân của tỉnh đạt 78%. Các thị trấn, các khu dân cư của các huyện tỷ lệ thu gom từ 68 - 73%. Riêng chất thải rắn sinh hoạt tại các khu vực vùng ven hoặc vùng nông thôn xa trung tâm chưa được thu gom, chủ yếu người dân tự xử lý bằng hình thức chôn lấp hoặc đốt. Trong quá trình chôn lấp chưa qua phân loại nên một số rác không thể phân hủy được, rác được đốt thì khói lan tỏa ảnh hưởng trực tiếp và tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khỏe người dân.

Trong số các hộ tự xử lý chất thải rắn, bà Phạm Thị Pha ở Ấp 7, xã Châu Bình, huyện Giồng Trôm cho hay, gia đình bà thường chôn các loại rác có thể phân hủy để ủ làm phân bón cho cây. Các loại rác mủ, nhựa gom lại bán ve chai, túi ni-lông thì đốt. “Do chưa có đội thu gom nên tôi chịu phép, khi đốt mùi hôi lắm nhưng không đốt gió bay gây ô nhiễm môi trường biết làm sao”, bà Pha chia sẻ.

Hiện nay, tỉnh vẫn chưa xây dựng bãi chôn lấp hợp vệ sinh đúng nghĩa. Toàn bộ lượng rác thu gom trên địa bàn TP. Bến Tre, huyện Châu Thành, một số xã của huyện Giồng Trôm được chuyển về chôn lấp tại bãi rác tỉnh. Một số huyện có hệ thống thu gom và có bãi rác thì được vận chuyển tới bãi rác và đổ lộ thiên thành nhiều lớp, mùa nắng rác được đốt, mùa mưa để phân hủy tự nhiên có kết hợp phun chế phẩm sinh học để hạn chế mùi, ruồi.

Trao đổi vấn đề này, ông Mai Thượng Hanh - Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Chi cục Bảo vệ môi trường thông tin, trong thời gian qua, tỉnh đã bố trí một phần nguồn ngân sách cho sự nghiệp bảo vệ môi trường nhưng hiện nay cũng chỉ dừng lại ở phương pháp chôn lấp hoặc đốt là chủ yếu, chưa có hệ thống thu hồi, tái chế hay tái sử dụng chất thải rắn sinh hoạt nông thôn. Ngoài nhà máy xử lý rác ở xã Hữu Định, huyện Châu Thành có áp dụng phương pháp phân loại và ủ phân sinh học, còn lại 10 bãi chôn lấp rác tập trung ở các huyện với tổng diện tích 13,14ha được xử lý bằng phương pháp chôn lấp hoặc kết hợp với đốt. Hầu hết bãi rác hiện hữu đều quá tải so với lượng rác phát sinh hiện tại.

Cải thiện chất lượng môi trường sống

Hàng năm, thực hiện tuyên truyền về bảo vệ môi trường, ngành tài nguyên và môi trường tổ chức các sự kiện lớn về môi trường như: mít-tinh, trồng cây xanh, làm vệ sinh, treo nhiều băng-rôn tuyên truyền, tổ chức nhiều lớp tập huấn về bảo vệ môi trường cho cán bộ các cấp, ngành, các xã, người dân và doanh nghiệp… Qua đó, đã nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường của các cấp, ngành, đoàn thể và nhân dân. Công tác quản lý rác thải sinh hoạt được xem là nhiệm vụ quan trọng và đã có những đóng góp tích cực trong công tác bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, quy luật phát triển của xã hội, quá trình đô thị hóa ngày một gia tăng về số lượng cũng như thành phần chất thải rắn. Điều này ít nhiều gây sức ép đối với môi trường. Để hướng đến mục tiêu ngăn chặn, đẩy lùi xu hướng gia tăng ô nhiễm môi trường, ông Mai Thượng Hanh cho hay, ngành tài nguyên và môi trường tiếp tục cùng các ngành liên quan tham mưu UBND tỉnh để nâng cấp, cải tạo các bãi rác hiện hữu, cũng như đầu tư xây dựng các khu xử lý rác thải mới; tranh thủ các nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương, kêu gọi xã hội hóa trong việc xây dựng nhà máy xử lý, bãi chôn lấp chất thải rắn hợp vệ sinh trong thời gian tới.

Đồng thời, tiếp tục tuyên truyền, tạo chuyển biến mạnh mẽ về ý thức trách nhiệm của các cấp, các ngành, doanh nghiệp và người dân trong việc bảo vệ môi trường góp phần cải thiện chất lượng môi trường sống vì sự phát triển bền vững. “Giải pháp để bảo vệ môi trường nông thôn hiệu quả nhất hiện nay mà các hộ dân cần làm là nên có thùng chứa rác và tự phân loại rác để chôn lấp hoặc bỏ đúng nơi quy định. Trong sản xuất nông nghiệp, nên hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nếu sử dụng cần bỏ vỏ chai, vỏ bao đúng nơi quy định để xử lý. Chính quyền địa phương cấp huyện, xã cũng phải có các giải pháp kịp thời để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của người dân trong việc xử lý chất thải rắn giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn”, ông Mai Thượng Hanh cho biết thêm.

Bài, ảnh: Phan Hân