Quan tâm xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh

Các hoạt động nghệ thuật mang tính định hướng tôn vinh lịch sử.

Những chuyển biến

Không thể phủ nhận, các mặt đời sống VH đã có nhiều chuyển biến tích cực sau khi tỉnh đồng bộ triển khai Nghị quyết số 33-NQ/TW. Trong hoạt động VH, có tính mới so với trước đây là một số hoạt động VH dân gian, truyền thống được khôi phục và bảo tồn, phát huy trong sinh hoạt cộng đồng và trong tổ chức sự kiện như: liên hoan hát dân ca, nói thơ Lục Vân Tiên, diễn xướng Hát sắc bùa Phú Lễ, liên hoan đờn ca tài tử, nhạc lễ, hát bội… Gần đây, loại hình diễn xướng dân gian, truyền thống: hát bài bản tài tử, nói thơ Lục Vân Tiên, Hát sắc bùa Phú Lễ… đang được tỉnh tổ chức thí điểm tại một số trường THCS, THPT và một số điểm sinh hoạt VH nơi công cộng. Tỉnh ban hành quy định thu hồi các danh hiệu VH đã góp phần cho cấp cơ sở quan tâm hơn đến việc nâng chất, giữ gìn các danh hiệu không để đến mức bị thu hồi…

TP. Bến Tre là một trong những đơn vị có nhiều chuyển biến tích cực trong thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW. Phó chủ tịch UBND TP. Bến Tre Nguyễn Văn Thương cho biết, thành phố đã thực hiện đồng bộ các giải pháp trong triển khai thực hiện nghị quyết, gắn với phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng nếp sống văn minh, gắn với việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

“Một số nét nổi bật sau thời gian đưa nghị quyết vào cuộc sống là đã chấn chỉnh, nâng cao ý thức người dân không để vứt rác bừa bãi nơi công cộng, xóa nhà tạm, hạn chế phát sinh người nhiễm ma túy mới. Đặc biệt, lĩnh vực giáo dục rất được thành phố quan tâm đầu tư, vì đây là vấn đề đào tạo con người hiện tại và tương lai. Do đó, bên cạnh đầu tư về cơ sở vật chất thì thành phố chú trọng công tác bồi dưỡng, nâng cao chất lượng giáo dục và đã có nhiều học sinh đạt giải cấp toàn quốc, khu vực”, Phó chủ tịch UBND TP. Bến Tre cho biết.

Một số băn khoăn

Chia sẻ về VH ứng xử giữa người với người, ông Huỳnh Khắc Hiệp - Trưởng ban Đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh cho rằng, lúc còn nhỏ tuổi, ông vẫn thường thấy việc mỗi khi có đám tang đi qua thì mọi người đứng lại giở nón chào, thể hiện sự tôn trọng và chào từ biệt người mất. Hình ảnh ấy ngày nay ông không còn thấy nữa, thay vào đó, mọi người lướt qua đám tang như không có việc gì. Hay như việc hát nhạc sống, ông cho rằng, đó là nhu cầu VH chính đáng, bình thường nhưng phải làm sao sử dụng có VH.

Ông Nguyễn Quốc Bảo - Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật tỉnh cho rằng, bên cạnh sự phát triển về kinh tế thì cũng cần quan tâm đến 3 vấn đề: VH, đạo đức và pháp luật. Hiện nay, trên toàn quốc có nhiều vụ việc hình sự đáng lo ngại như giết người mà đôi khi xuất phát từ nguyên nhân rất đơn giản. Cho thấy, ở một góc độ nào đó, đạo đức, VH đang xuống cấp. Theo ông, trong quản lý chung chưa có sự đồng bộ giữa việc “xây” và “chống”, giữa VH, đạo đức và pháp luật. Cần xây dựng một hành lang pháp lý để đưa các hành vi vào khuôn khổ đúng, không lệch chuẩn. Cụ thể như VH sử dụng nhạc sống (không gây ồn), VH giao thông (đúng luật), VH môi trường (không xả rác)…

Theo Giám đốc Sở VH, Thể thao và Du lịch Trương Quốc Phong, nhận thức của một số cấp ủy, bộ phận cán bộ, đảng viên và nhân dân chưa đầy đủ trong việc phát huy các giá trị VH truyền thống, phát triển toàn diện con người Bến Tre. Còn xem nhẹ việc giữ gìn, nâng chất các danh hiệu VH của gia đình, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, làm cho một số giá trị VH trong gia đình, đạo đức của cá nhân ở một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người dân có biểu hiện xuống cấp. Môi trường VH trong cộng đồng dân cư ở một số nơi chưa được chú trọng; tình làng, nghĩa xóm chưa thật sự gắn chặt; chất lượng, tiêu chí VH tại một số khu dân cư; xã, phường, thị trấn VH, xã nông thôn mới, cơ quan, đơn vị VH bị giảm sút…

Về quy ước ấp, khu phố VH tuy có xây dựng nhưng chưa được triển khai thực hiện thường xuyên, điển hình là quy ước sử dụng nhạc sống đúng quy định đã được bổ sung, đưa vào quy ước gia đình VH, ấp, khu phố VH nhưng hiện vẫn chưa thực hiện hiệu quả.

Giải pháp trong thời gian tới

“Mình không muốn người khác làm phiền mình thì mình cũng không nên làm phiền người khác. Kiểm soát, hạn chế những ứng xử không hay của cá nhân và làm sao tương thích với toàn thể xã hội. Có thể nói, nhận thức VH là nhận thức chủ quan từ trong gia đình, từ trong mỗi con người, rồi từ đó mới lan tỏa ra, đó là VH ứng xử trong cộng đồng. Do đó, công tác tuyên truyền cần đẩy mạnh hơn nữa để nâng cao nhận thức của người dân về xây dựng VH”, ông Huỳnh Khắc Hiệp nói.

Còn theo ông Nguyễn Quốc Bảo, bên cạnh tuyên truyền, vận động, cần phải có xử phạt nghiêm minh để các hành vi sai không tái diễn; nghĩa là có khuyến khích và có ràng buộc. Để xây dựng VH, con người Bến Tre cần tiếp tục nỗ lực trên các lĩnh vực để đạt kết quả toàn diện. Trong đó, xây dựng chính trị cần chú trọng việc tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, công chức… để tạo lan tỏa trong cộng đồng.

Một trong các giải pháp được ngành VH quan tâm là nâng chất và tổ chức thực hiện có hiệu quả phong trào toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống VH, đưa phong trào đi vào chiều sâu, thiết thực, trở thành phong trào của toàn xã hội; đồng thời, xây dựng nếp sống VH ở địa bàn dân cư, cơ quan, đơn vị, nếp sống văn minh trong tiệc cưới, việc tang, lễ hội…

Nhận diện một số hạn chế, phương hướng sắp tới, TP. Bến Tre sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, lập kế hoạch thực hiện nghị quyết ở một số nơi chưa đạt yêu cầu. Thành phố sẽ dành sự quan tâm nhiều hơn đến việc thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, trong đó có tăng cường công tác quản lý nhà nước và tuyên truyền chiều sâu, đến từng đối tượng cụ thể.

Có thể nói, xây dựng và phát triển VH, con người là không có điểm dừng và đi cùng với thời gian, để hướng con người đến những giá trị chân - thiện - mỹ, có những cách ứng xử đẹp, VH, văn minh với mọi người xung quanh, với môi trường, với cộng đồng xã hội.

Bài, ảnh: Ánh Nguyệt