Vẻ vang truyền thống báo chí cách mạng tỉnh

16/06/2025 - 11:12

BDK - Ngày 21-6-1925, số đầu tiên của Báo Thanh Niên do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập chính thức ra mắt, đánh dấu sự ra đời của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Từ mốc son lịch sử ấy, gần một thế kỷ đã trôi qua, báo chí cách mạng luôn đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng của dân tộc, trở thành lực lượng nòng cốt, tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Báo chí cách mạng đã góp phần quan trọng vào cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, cũng như trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thanh Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Ngọc Tam chụp ảnh lưu niệm cùng đại biểu tại họp mặt báo chí đầu xuân Ất Tỵ năm 2025. Ảnh: Hữu Hiệp

Xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa

Ra đời trong bối cảnh đấu tranh giành độc lập, trưởng thành qua nhiều giai đoạn khó khăn của đất nước, báo chí cách mạng Việt Nam đã ghi lại dấu ấn sâu đậm bằng truyền thống vẻ vang, đầy tự hào. Lớp lớp nhà báo đã góp phần tạo dựng truyền thống ấy bằng tâm huyết, trí tuệ và cả máu xương. Điều thiêng liêng và sâu sắc nhất chính là nhận thức: Làm báo là làm cách mạng, là dấn thân để phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, đúng như lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”. Trong kháng chiến, báo chí được xem là một “binh chủng” đặc biệt trên mặt trận tư tưởng, nhiều tác phẩm trở thành tiếng gọi non sông, khơi dậy lòng yêu nước, thúc giục đồng bào vùng lên cứu nước. Dẫu đối mặt với hiểm nguy, bom đạn và cái chết luôn cận kề, những người làm báo vẫn ra trận như chiến sĩ thực thụ, vừa cầm bút, vừa cầm súng, viết nên những tác phẩm đầy sức sống, truyền cảm hứng cho cả dân tộc.

Hòa cùng dòng chảy đó, Báo chí cách mạng Bến Tre là một nhánh sông đặc biệt - khiêm nhường mà kiên định, bền bỉ mà son sắt - góp phần tô đậm thêm truyền thống của Báo chí cách mạng Việt Nam. Sau khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, các chi bộ Đảng trong tỉnh lần lượt thành lập, nhiều chi bộ như Tân Xuân, Lộc Thuận - Phú Vang - Vang Quới, Mỹ Chánh Hòa, Lương Hòa... đã chú trọng công tác tuyên truyền giác ngộ lý tưởng cho đồng bào. Những tờ truyền đơn, bản tin ngắn được viết tay hoặc in thô sơ xuất hiện, mang trong mình những tư tưởng yêu nước, lý tưởng cách mạng, được phát tận tay người dân, hoặc dán ở những nơi công cộng... Dù giản dị, nhưng đó chính là nền móng đầu tiên cho báo chí cách mạng tỉnh, một vũ khí tư tưởng sắc bén, thắp lửa lòng dân, hun đúc ý chí đấu tranh vì độc lập, tự do.

Tháng 6-1930, Liên Tỉnh ủy Mỹ Tho - Bến Tre được thành lập, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong phong trào cách mạng ở Nam Bộ. Cùng thời điểm, Báo Dân Cày ra đời, do đồng chí Phạm Hùng làm chủ bút, trở thành tiếng nói đấu tranh mạnh mẽ của giai cấp nông dân ở các tỉnh Mỹ Tho, Bến Tre, Trà Vinh, Cần Thơ, Bạc Liêu và Rạch Giá. Tại Bến Tre, dấu mốc hình thành báo chí địa phương với bản sắc riêng gắn liền với sự ra đời của Báo Búa Liềm vào tháng 5-1931, tờ báo đầu tiên của Đảng bộ tỉnh, do đồng chí Nguyễn Văn Nguyễn - Bí thư Tỉnh ủy lâm thời sáng lập. Búa Liềm với những trang báo in thủ công không chỉ chuyển tải tinh thần cách mạng đến từng xóm ấp, mà còn là sự mở đầu cho dòng chảy liên tục, bền bỉ của báo chí cách mạng tại tỉnh. Khi tiếng súng kháng chiến vang lên, báo chí tỉnh tiếp tục khoác lên mình tấm áo chiến sĩ. Trong kháng chiến chống Pháp, tờ Hy Sinh ra đời, còn trong kháng chiến chống Mỹ, tờ Chiến Thắng là nơi hội tụ ý chí quyết tâm và khí thế Đồng Khởi. Những loạt bài điều tra như “Mật khu Đồng Khởi” năm 1960 đã trở thành ngòi nổ cổ vũ phong trào nổi dậy toàn tỉnh. Những người làm báo khi ấy vừa cầm bút, vừa cầm súng, có người đã ngã xuống ngay trên trang viết còn dang dở. Họ là minh chứng sống động cho tinh thần “bút sắc, lòng trong, tâm sáng” của người làm báo cách mạng.

Suốt chặng đường đấu tranh cách mạng, báo chí Bến Tre không ngừng nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, giữ vai trò cầu nối thông tin giữa Đảng với nhân dân, đồng thời là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Ngay từ cao trào cách mạng 1930 - 1931 đến Cách mạng Tháng Tám 1945, báo chí đã kịp thời truyền tải các chủ trương, đường lối của Đảng, khơi dậy tinh thần yêu nước, hun đúc ý chí đấu tranh trong quần chúng. Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, báo chí tỉnh luôn phát huy vai trò là “vũ khí sắc bén”, phản ánh sinh động khí thế Đồng khởi, kịp thời định hướng dư luận, khơi dậy khát vọng độc lập, tự do, thống nhất đất nước.

Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến tại hội nghị Nâng cao chất lượng báo Đảng toàn quốc năm 2023. Ảnh: Ka Phong

Không ngừng trưởng thành và phát triển

Ngày 10-11-1976, Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bến Tre lần thứ I (vòng 1) khai mạc. Nhân sự kiện trọng đại này, ngày 11-11-1976, Báo Đồng Khởi chính thức ra mắt bạn đọc. Trước đó, với số báo 357 phát hành ngày 5-11-1976, Báo Chiến Thắng đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.

Cùng với Báo Đồng Khởi, Đài Phát thanh Bến Tre là một trong những đơn vị truyền thông cấp tỉnh ra đời sớm tại đồng bằng sông Cửu Long. Đài chính thức phát sóng chương trình đầu tiên vào lúc 7h30 sáng ngày 7-3-1977, đúng vào dịp Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I (vòng 2). Từ thời điểm đó, tiếng nói của Đảng bộ tỉnh được truyền tải kịp thời, lan tỏa sâu rộng đến nhân dân, góp phần định hướng tư tưởng, cổ vũ phong trào cách mạng và thúc đẩy công cuộc xây dựng quê hương. Tiếp nối thành công này, năm 1995, dù còn nhiều khó khăn về nhân lực và cơ sở vật chất, Bến Tre đã ghi dấu mốc quan trọng khi phát triển hệ thống truyền hình. Nhân kỷ niệm 35 năm Ngày Bến Tre Đồng khởi, ngày 7-3-1995, Đài Truyền hình Bến Tre chính thức phát sóng trên kênh 23 UHF với công suất 1KW. Đây là bước ngoặt trong hiện đại hóa công tác tuyên truyền, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu thông tin, giải trí của nhân dân. Sự phát triển của Đài Phát thanh và Truyền hình Bến Tre không chỉ là thành tựu kỹ thuật, mà còn thể hiện sự nhạy bén, kịp thời trong công tác thông tin, tuyên truyền của tỉnh.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các cơ quan báo chí chủ lực của tỉnh như Báo Đồng Khởi, Đài Phát thanh và Truyền hình Bến Tre không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả. Hiện nay, báo chí tỉnh đang tích cực tuyên truyền Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội XI Đảng bộ tỉnh; phản ánh đậm nét các sự kiện chính trị, ngoại giao, các ngày lễ lớn của đất nước và địa phương, góp phần lan tỏa tinh thần yêu nước, đoàn kết toàn dân. Báo chí cũng đẩy mạnh tuyên truyền về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; theo sát công tác điều hành phát triển kinh tế - xã hội, với tinh thần đổi mới, sáng tạo. Đặc biệt, các cơ quan báo chí trong tỉnh đã tập trung thông tin sâu rộng việc tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII - một nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Đây được xác định là cuộc cách mạng tổ chức, đòi hỏi quyết tâm cao và tinh thần vì lợi ích chung của đất nước.

Bên cạnh các cơ quan báo chí cấp tỉnh, hệ thống truyền thanh cơ sở tại các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn cùng các trạm truyền thanh ấp, khu phố đã và đang phát huy hiệu quả, trở thành “cánh tay nối dài” đưa thông tin chính xác, kịp thời đến với người dân trong tỉnh. Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh còn có hai cơ quan thường trú của Trung ương là Văn phòng đại diện Báo Nhân Dân và Thông tấn xã Việt Nam. Đây là lực lượng quan trọng, góp phần tăng cường liên kết thông tin giữa Trung ương và địa phương, bảo đảm dòng chảy thông tin thông suốt, hiệu quả.

Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh Hồ Thị Hoàng Yến chụp ảnh lưu niệm tại buổi làm việc với Báo Đồng Khởi (tháng 3-2023). Ảnh: Hữu Hiệp

Viết tiếp truyền thống vẻ vang

Đối với tỉnh nhà, hơn 90 năm hình thành và phát triển, các cơ quan báo chí và nhiều thế hệ người làm báo tỉnh nhà luôn giữ vững vai trò là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Báo chí không chỉ phản ánh sinh động đời sống xã hội, mà còn cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thi đua thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển của địa phương.

Trong những trang sử vẻ vang lĩnh vực báo chí trong hơn 90 năm qua, không thể không nhắc đến những nhà báo lão thành đã đặt nền móng và vun đắp truyền thống báo chí cách mạng Bến Tre. Nhà báo Nguyễn Văn Nguyễn - Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên, đã sớm nhận ra sức mạnh của báo chí trong công cuộc cách mạng, trực tiếp tổ chức xuất bản tờ Búa Liềm - tờ báo cách mạng đầu tiên của tỉnh. Cùng với ông, đồng chí Trần Thị Vọng (bí danh Chút Chít), với tinh thần quả cảm, đã thầm lặng in ấn và phát hành báo giữa vòng vây khốc liệt của thực dân. Không thể không kể đến họa sĩ - nhà báo Diệp Minh Châu, người dùng nét vẽ và ký họa để ghi lại hiện thực chiến trường, biến nghệ thuật thành tiếng nói đấu tranh cách mạng. Hay Nhà báo Huỳnh Năm Thông, với vai trò là Tổng Biên tập Báo Chiến Thắng và Báo Đồng Khởi trong giai đoạn kháng chiến và sau ngày thống nhất, không chỉ là cây bút sắc sảo thời kháng chiến mà còn luôn tận tâm truyền lửa nghề cho thế hệ sau. Nhà báo Lê Chí Nhân (Tư Chí Nhân) - người có đến 75 năm gắn bó với nghề báo, là biểu tượng của lòng yêu nghề bền bỉ với phương châm “Còn sống, còn yêu, còn viết”; ông cũng là một trong số rất ít nhà báo được Tổ chức Quốc tế các Nhà báo (OIJ) trao tặng Huy chương danh dự. Hay nhà báo Võ Văn Thời để lại dấu ấn sâu đậm với các ký sự nông thôn Nam Bộ và những bài báo về nông nghiệp, nông thôn tỉnh Bến Tre thời kỳ đổi mới. Và rất nhiều nhà báo khác với những đóng góp thầm lặng đã góp phần tạo dựng truyền thống báo chí cách mạng đầy tự hào của quê hương Đồng Khởi.

Trong mỗi thành tựu của Đảng bộ và nhân dân tỉnh luôn có sự đóng góp thầm lặng nhưng ý nghĩa của báo chí cách mạng. Qua từng giai đoạn lịch sử, dù nhiệm vụ và cách thể hiện có thay đổi, báo chí vẫn kiên định sứ mệnh cao cả của mình: Là tiếng nói của Đảng, của nhân dân, là lực lượng nòng cốt trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Báo chí cách mạng Bến Tre hôm nay đang tiếp tục viết tiếp những trang sử vẻ vang, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ, báo chí Bến Tre đang đứng trước những vận hội và thách thức mới. Nhưng có một điều không bao giờ thay đổi - đó là tinh thần của người làm báo cách mạng: bản lĩnh - nhạy bén - sáng tạo - trách nhiệm. Năm 2025, khi cả nước hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, báo chí tỉnh vẫn miệt mài ghi chép từng nhịp đập của quê hương, để mỗi trang viết không chỉ là thông tin, mà còn là tình cảm, là khát vọng vươn lên của một vùng đất anh hùng.

Chặng đường ấy vẫn đang tiếp nối, như dòng sông Tiền, sông Hậu không ngừng bồi đắp phù sa, nuôi dưỡng những mùa vàng tươi tốt. Báo chí cách mạng tỉnh sẽ mãi là tiếng nói trung thành của Đảng, Nhà nước và nhân dân - một dòng chảy ngời sáng niềm tin giữa lòng thời đại hôm nay.

Trải qua 94 năm hình thành và phát triển, Báo chí cách mạng Bến Tre dù mang nhiều tên gọi: Búa Liềm, Hy Sinh, Đoàn Kết, Hòa Bình Thống Nhất, Chiến Thắng, Đồng Khởi, Đài Phát thanh và Truyền hình Bến Tre… nhưng các ấn phẩm báo chí của tỉnh vẫn luôn kiên trung, son sắt với mục tiêu và lý tưởng cách mạng: Đấu tranh vì độc lập dân tộc, vì hòa bình, thống nhất đất nước, vì chủ nghĩa xã hội và hạnh phúc của nhân dân.

Hồ Thị Hoàng Yến

Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch HĐND tỉnh

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN