Xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực phục vụ bố trí các chức danh người hoạt động không chuyên trách cấp xã

24/03/2023 - 05:32

BDK - Chất lượng hoạt động của chính quyền cấp cơ sở chịu sự ảnh hưởng rất lớn từ chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, công chức (CB, CC) và người hoạt động không chuyên trách (NHĐKCT) cấp xã. Thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy các cấp, tỉnh đã sắp xếp, giảm số lượng CB, CC và NHĐKCT theo quy định. Từ đó, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ này, nhất là NHĐKCT, do chưa có văn bản pháp luật quy định cụ thể cơ chế tuyển dụng, quản lý, sử dụng NHĐKCT.

Quang cảnh hội thảo “Đánh giá việc xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực phù hợp với vị trí việc làm của các chức danh người hoạt động không chuyên trách cấp xã trên địa bàn tỉnh Bến Tre”. Ảnh: Ngọc Giàu

Quang cảnh hội thảo “Đánh giá việc xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực phù hợp với vị trí việc làm của các chức danh người hoạt động không chuyên trách cấp xã trên địa bàn tỉnh Bến Tre”. Ảnh: Ngọc Giàu

Xây dựng đề tài khoa học

Hiện nay, toàn tỉnh có 157 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp xã (8 phường, 10 thị trấn và 139 xã), trong đó có 47 ĐVHC cấp xã loại I, 100 đơn vị loại II và 10 đơn vị loại III. Theo quy định hiện hành, ở các ĐVHC cấp xã, ngoài đối tượng là CB, CC cấp xã, còn có đối tượng là NHĐKCT cấp xã được bố trí ở các cơ quan trong hệ thống chính trị ở cấp xã.

Thực hiện Nghị định số 34/2019/NĐ-CP ngày 24-4-2019 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định về CB, CC cấp xã và NHĐKCT ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 24/2019/NQ-HĐND ngày 6-12-2019 quy định số lượng, chức danh, chế độ, chính sách đối với NHĐKCT ở cấp xã, ở ấp, khu phố trên địa bàn tỉnh và Nghị quyết số 22/2021/NQ-HĐND ngày 8-12-2021 quy định số lượng, chế độ phụ cấp đối với Công an xã, thị trấn bán chuyên trách khi tiếp tục được sử dụng tham gia bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở; mức chi hỗ trợ thôi việc đối với Công an xã, thị trấn bán chuyên trách kết thúc nhiệm vụ mà không bố trí sắp xếp được công tác khác hoặc không tiếp tục tham gia bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở.

Theo các quy định nêu trên của Trung ương và của tỉnh, UBND tỉnh quy định 14 chức danh NHĐKCT cấp xã và quy định bố trí số lượng NHĐKCT cấp xã cho từng loại xã (14 người ở cấp xã loại I, 12 người ở cấp xã loại II và 10 người ở cấp xã loại III; đồng thời, giao cấp ủy cấp xã quyết định việc sắp xếp, hợp nhất các chức danh NHĐKCT ở cấp xã, để bố trí số lượng phù hợp với quy định. Tính đến cuối năm 2021, toàn tỉnh có 1.754 NHĐKCT cấp xã.

Thực tế hoạt động của chính quyền cơ sở đã minh chứng rất rõ nét vai trò, tầm quan trọng, sự đóng góp, cống hiến của những NHĐKCT cấp xã đối với sự vận hành của hệ thống chính trị ở cơ sở, nhất là việc tham mưu triển khai, thực hiện những chủ trương, chính sách, những vấn đề quản lý, điều hành của cấp ủy, chính quyền, đoàn thể đến nhân dân; là những người rất gần gũi, gắn bó, thường xuyên tiếp xúc, kết nối với người dân địa phương. Phần lớn NHĐKCT cấp xã làm việc với thời gian như CB, CC cấp xã và làm việc nhiệt tình, tích cực, trách nhiệm, vì mục đích chính là phục vụ cộng đồng.

Tuy nhiên, hiện nay, các quy định liên quan đến việc tuyển dụng, sử dụng, quản lý, bố trí các chức danh, nhận xét, đánh giá, thực hiện chế độ, chính sách, khen thưởng, kỷ luật… đối với NHĐKCT cấp xã chưa được quy định cụ thể ở cấp Trung ương và địa phương. Điều này đã gây nhiều khó khăn cho hoạt động của NHĐKCT cấp xã cũng như công tác quản lý NHĐKCT cấp xã và ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở.

Để khắc phục phần nào những khó khăn, bất cập nêu trên, Sở Nội vụ đã nghiên cứu thực hiện Đề tài khoa học cấp tỉnh về “Xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực phù hợp với vị trí việc làm của các chức danh NHĐKCT cấp xã trên địa bàn tỉnh Bến Tre” và được UBND tỉnh cho phép triển khai tại Quyết định số 2156/QĐ-UBND ngày 10-9-2021.

Hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu

Đề tài khoa học được triển khai thực hiện từ tháng 9-2021 đến tháng 3-2023 với mục tiêu là xây dựng các bản mô tả công việc và xác định rõ khung năng lực của từng chức danh NHĐKCT cấp xã, nhằm cụ thể hóa, công khai, minh bạch chức năng, nhiệm vụ, đầu công việc, trình độ chuyên môn, tiêu chí đánh giá công việc của NHĐKCT. Qua đó, giúp NHĐKCT và người kiêm việc của NHĐKCT có cơ sở thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao; giúp Đảng ủy, UBND cấp xã sắp xếp, bố trí, tổ chức thực hiện kiêm nhiệm các chức danh NHĐKCT bảo đảm khoa học, hiệu quả; phát huy được năng lực, khả năng công tác và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của NHĐKCT cấp xã được thực chất, chính xác.

Nhằm đảm bảo thực hiện thành công các mục tiêu nêu trên, nhóm nghiên cứu đề tài đã định hướng hoạt động nghiên cứu cụ thể, rõ ràng thông qua các hoạt động như: rà soát, nghiên cứu các văn bản pháp luật hiện hành quy định về NHĐKCT cấp xã; nghiên cứu mô hình bố trí NHĐKCT cấp xã ở một số tỉnh; tiến hành khảo sát bằng phiếu câu hỏi trên diện rộng, phỏng vấn trực tiếp NHĐKCT cấp xã và những người quản lý từ cấp tỉnh đến cấp xã; xây dựng bản mô tả công việc và khung năng lực của các chức danh NHĐKCT và tổ chức thực hiện thí điểm tại một số địa bàn để kiểm tra, đánh giá hiệu quả ứng dụng trong thực tiễn...

Bên cạnh đó, nhóm nghiên cứu đề tài cũng đã tổ chức 2 hội thảo, với sự tham gia của các chuyên gia là giảng viên của các trường đại học giảng dạy về quản lý nguồn nhân lực, lãnh đạo các cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện có kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn về nội dung nghiên cứu của đề tài, để góp ý cho bản mô tả công việc, khung năng lực và mô hình kiêm nhiệm của NHĐKCT cấp xã, nhằm đảm bảo có được sản phẩm mang tính khoa học và sát với thực tiễn hoạt động của địa phương.

Đến nay, đề tài nghiên cứu nêu trên đã hoàn thành các nhiệm vụ nghiên cứu đề ra, với các sản phẩm cụ thể, đặc biệt là đã đề xuất được các bản mô tả công việc và khung năng lực của từng chức danh NHĐKCT cấp xã, với cách thức trình bày khoa học, phù hợp với quy định hiện hành, đáp ứng yêu cầu cụ thể hóa, công khai, minh bạch chức năng, nhiệm vụ, đầu công việc, trình độ chuyên môn phù hợp của từng vị trí NHĐKCT.

Đề tài này được xem là công trình nghiên cứu khoa học đầu tiên của tỉnh về NHĐKCT cấp xã và có giá trị rất lớn trong việc cung cấp luận cứ khoa học cho các nhà quản lý, nhà nghiên cứu để nghiên cứu, hoạch định chính sách về NHĐKCT cấp xã nói riêng và hệ thống chính trị cấp xã nói chung; đồng thời, phục vụ thiết thực cho công tác tuyển dụng, bố trí, quản lý, sử dụng NHĐKCT ở các địa phương; giúp Đảng ủy, UBND cấp xã sắp xếp, bố trí, tổ chức thực hiện kiêm nhiệm các chức danh NHĐKCT bảo đảm khoa học, hiệu quả; phát huy được năng lực, khả năng công tác và đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của NHĐKCT cấp xã được thực chất, chính xác hơn.

Mặt khác, nội dung của đề tài đã bao quát và hệ thống hóa những đầu việc do NHĐKCT thực hiện theo hướng rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, không bỏ sót, không chồng chéo nhiệm vụ giữa NHĐKCT và CB, CC cấp xã, giúp NHĐKCT biết được việc, hiểu được việc, làm được việc và dễ dàng tiếp cận, thực hiện, kiểm soát công việc, rút ngắn thời gian học việc khi được bố trí giữ các chức danh NHĐKCT ở cấp xã. Ngoài ra, đề tài cũng đã đề xuất được các phương án sắp xếp, bố trí NHĐKCT cấp xã theo vị trí việc làm, các mô hình hợp nhất chức danh, kiêm nhiệm chức danh mang tính khoa học, khả thi để các địa phương, nhất là các xã loại II, loại III nghiên cứu, tham khảo để có phương án tối ưu trong bố trí nhân sự tại địa phương, cơ sở.

Sở Nội vụ đang đề xuất Hội đồng khoa học cấp tỉnh xem xét, cho ý kiến nghiệm thu để tài nêu trên. Nếu được thông qua và được UBND tỉnh công nhận kết quả nghiên cứu nêu trên, Sở Nội vụ sẽ tham mưu, đề xuất UBND tỉnh ban hành văn bản áp dụng Bản mô tả công việc, khung năng lực và mô hình kiêm nhiệm theo danh mục vị trí việc làm của NHĐKCT cấp xã theo phân loại đơn vị hành chính; đồng thời, sẽ tham mưu, trình HĐND tỉnh xem xét ban hành, sửa đổi các quy định liên quan đến NHĐKCT cấp xã trên địa bàn tỉnh, đảm bảo khoa học, hiệu quả, nhằm phát huy tốt vai trò của NHĐKCT cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ chính trị tại cơ sở.

Nguyễn Thị Ngọc Giàu - Giám đốc Sở Nội vụ

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN