Đề nghị chưa áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước giải khát có đường

Đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy góp ý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) tại hội trường Kỳ họp thứ 9.

Tham gia thảo luận tại hội trường, góp ý cho dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Thị Lệ Thủy, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Bến Tre quan tâm góp ý 3 vấn đề cụ thể.

Thứ nhất, đại biểu đồng tình cao với nhiều đại biểu Quốc hội đã phát biểu tại phiên họp, là chưa nên áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt cho mặt hàng nước giải khát có đường với nhiều lý do mà các đại biểu đã phân tích. Đại biểu đề nghị thay vì áp thuế, nên thay bằng hình thức dán nhãn cảnh báo trên sản phẩm để điều chỉnh hành vi của người tiêu dùng như là đối với mặt hàng thuốc lá. Theo đại biểu, việc dán nhãn cảnh báo cũng là một hình thức giáo dục trực quan đối với đối tượng sử dụng, chủ yếu là trẻ em. Trường hợp bắt buộc phải áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng nước giải khát có đường, đại biểu đề nghị phải loại trừ mặt hàng nước trái cây có hàm lượng đường tự nhiên bằng hoặc cao hơn hàm lượng đường được quy định để áp thuế (5g/100ml). Đồng thời, đại biểu đề xuất giảm mức thuế suất từ 10% xuống còn 5% đối với mặt hàng nước giải khát có đường, cũng như bổ sung áp thuế đối với các loại nước trái cây có đường mà có nguồn gốc từ chất tạo ngọt.

Thứ hai, đại biểu đề nghị mở rộng cơ sở thuế và áp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng bao bì nhựa khó phân hủy. Theo đại biểu, hiện nay, mỗi ngày đi chợ, bà nội trợ ít nhất mang về nhà 10 bao ny lông. Với công nghệ xử lý rác thải hiện nay ở nhiều địa phương chủ yếu vẫn đang là biện pháp chôn lấp, các rác thải nhựa từ bao ny lông này phải mất cả trăm năm mới phân hủy được. Các địa phương đa số đang gặp khó khăn trong việc xử lý chất thải rắn, trong đó có bao bì nhựa, phải cấp bù ngân sách cho việc thu gom, vận chuyển và xử lý rác, trong khi phí thu gom, xử lý rác từ người dân còn khá thấp, không đủ để xử lý. Điều này đi ngược lại quan điểm xây dựng pháp luật về bảo vệ môi trường là “người gây ra ô nhiễm phải trả tiền”. Đại biểu cho rằng việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng bao bì nhựa sẽ có tác động kép vừa tiết kiệm được ngân sách dành cho xử lý rác thải, vừa điều chỉnh được hành vi của người tiêu dùng và hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.

Thứ ba, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng sinh học E5 và E10, theo dự thảo Luật, chỉ giảm từ 2-3% so với xăng khoáng, đại biểu cho là chưa hợp lý. Đại biểu đề nghị giảm xuống còn 5% hoặc 0% đối với xăng sinh học. Nếu áp dụng mức thuế hiện nay 7-8% đối với xăng sinh học thì giá xăng sinh học chỉ thấp hơn 1.000 đồng/lít so với xăng khoáng, chưa hấp dẫn đối với người tiêu dùng, trong khi lợi ích mà xăng sinh học mang lại là rất lớn, vừa giúp giảm phát thải, phù hợp với mục tiêu tăng trưởng xanh, hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Đại biểu cho rằng nếu áp dụng mức thuế thấp đối với mặt hàng xăng sinh học thì cũng không làm thất thu thuế, giảm không đáng kể nguồn thu ngân sách, trong khi ngoài tác động tích cực đến môi trường như đã nêu trên, việc tiêu thụ xăng sinh học còn giúp kích thích nông nghiệp phát triển, vì đây là nguồn cung nguyên liệu chính cho sản xuất xăng sinh học.

          Tin, ảnh:  Ái Thi