Nghệ thuật tư duy rành mạch

Bìa sách Nghệ thuật tư duy rành mạch.

Tiến sĩ tâm lý Robert Cialdini (tác giả cuốn Thuyết phục bằng tâm lý) nhận xét: “Dobelli khảo sát tỉ mỉ những sai lầm thông thường nhất trong việc đưa ra quyết định của chúng ta bằng giọng văn lôi cuốn và miêu tả cách thức né tránh chúng bằng óc suy xét thấu đáo”.

Tác giả Rolf Dobelli sinh ngày 15-7-1966, là một tiểu thuyết gia và doanh nhân người Thụy Sĩ. Ông tốt nghiệp thạc sĩ quản trị kinh doanh và tiến sĩ tại Đại học St.Gallen, Thụy Sĩ. Ông bắt đầu sự nghiệp viết của mình vào năm 2002. Ông từng cộng tác với The Wall Street Journal, The Washington Post, Financial Times cùng nhiều tạp chí uy tín khác của châu Âu và Mỹ.

“The art of thinking clearly” là tác phẩm giúp Dobelli trở nên nổi tiếng khắp thế giới. Tác phẩm được xuất bản lần đầu năm 2011 và được dịch sang tiếng Anh vào năm 2013. Tuy nhiên, một điều vô cùng thú vị là thật ra tác giả chưa từng có ý định xuất bản cuốn sách này. Ông nói: “Để tránh ném khối tài sản tôi đã tích lũy được trong suốt sự nghiệp cầm bút vào những canh bạc vô bổ, tôi bắt đầu lập ra một danh sách các lỗi nhận thức mang tính hệ thống ấy, bổ sung các ghi chú và những câu chuyện cá nhân làm minh họa - mà không hề có ý định sẽ xuất bản chúng. Ban đầu tôi chỉ định lập ra danh sách này cho riêng mình…”.

Dobelli chia sẻ một cách chân thành: Việc không thể suy nghĩ thấu suốt, hay điều mà các chuyên gia gọi là một “lỗi nhận thức” là sự đi chệch có hệ thống khỏi logic - chệch khỏi cách cư xử và tư duy tối ưu hợp tình hợp lý. Khi dùng từ “có hệ thống”, tôi muốn nói đó không chỉ là những sai lầm thi thoảng mắc phải trong xét đoán, mà là những sai lầm đều đặn, những rào cản đối với logic mà chúng ta vấp phải hết lần này đến lần khác...”.

Danh sách các lỗi tư duy do Dobelli dày công liệt kê ra có một số lỗi tư duy đã được biết đến hàng thế kỷ nay, còn số khác chỉ được phát hiện trong vài năm qua. Quá trình tìm hiểu về các lỗi tư duy phổ biến mà con người thường mắc phải đã giúp chính bản thân Rolf Dobelli cải thiện tư duy và hoạt động hàng ngày một cách tích cực. Tác giả viết: “Tôi nhận ra công việc biên soạn những cái bẫy tư duy đó không chỉ hữu ích cho việc đưa ra quyết định đầu tư mà còn cho việc kinh doanh cũng như xử lý các vấn đề cá nhân. Từ khi soạn ra danh sách này tôi đã cảm thấy bình tĩnh và điềm đạm hơn. Tôi bắt đầu nhận ra những sai lầm của bản thân sớm hơn và có thể né tránh chúng trước khi xảy ra tổn thất khó cứu vãn. Thế là lần đầu tiên trong đời, tôi có khả năng nhận biết khi nào thì những người khác có thể bị chi phối bởi chính những sai lầm mang tính hệ thống kia”.

Và từ một ghi chép dành riêng cho bản thân mình, “The art of thinking clearly” được bạn bè, thân hữu của Dobelli biết đến. Sau đó, công trình này xuất hiện trên chuyên mục của các tuần báo ở Đức, Hà Lan và Thụy Sĩ, nhà văn - doanh nhân Dobelli được mời thuyết trình về nội dung này trước nhiều thành phần thuộc giới doanh nhân và trí thức như: bác sĩ, nhà đầu tư, các CEO, quan chức nhà nước.

Rolf Dobelli thẳng thắn nói: “Đây không phải là một cuốn sách kim chỉ nam. Bạn sẽ không tìm thấy “bảy bước để đạt được cuộc sống không sai lầm” ở đây. Vậy điều gì đã khiến cho quyển sách này thu hút đến như vậy? Với cá nhân tôi, sự thu hút của “Nghệ thuật tư duy rành mạch” chính là ở lối viết theo kiểu ghi chép súc tích, đậm phong thái của một doanh nhân. Trong cuốn sách của mình, Dobelli đã đề cập đến 99 lỗi tư duy cần tránh, với lối viết ngắn gọn, mỗi vấn đề đưa ra đều được phân tích dễ hiểu với các câu chuyện cụ thể. Chính điều này giúp cho những thông tin mà tác giả cung cấp dễ dàng được độc giả tiếp thu. 99 vấn đề nhưng chỉ gói gọn trong hơn 400 trang sách, bao gồm cả tài liệu tham khảo, thật sự rất cô đọng.

Cùng đi với Rolf Dobelli qua lần lượt 99 lỗi tư duy, mỗi độc giả ắt sẽ nhận ra một hoặc một vài tình huống mà bản thân mình đã từng gặp phải. Thẳng thắn nhìn vào những vấn đề của chính mình chung quy lại cũng là để hoàn thiện và phát triển bản thân hơn mỗi ngày.

“Nguyện vọng của tôi vốn khá giản dị: nếu chúng ta có thể học được cách nhận ra và tránh khỏi những sai lầm lớn nhất trong tư duy - trong đời sống riêng, trong công việc, hay trong quản lý nhà nước - chúng ta có thể tận hưởng sự thịnh vượng, vượt bậc”, Rolf Debelli viết.

Triều Dương