BDK - Hiện tại, xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025 bước vào đỉnh điểm. Các đơn vị cung cấp nước đã nỗ lực cung cấp nước ngọt cho hộ dân, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp (DN) để phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Đồng thời, mong muốn từng cá nhân, tập thể sử dụng nước tiết kiệm, đúng mục đích.
Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre lấy nước ngọt từ thượng nguồn sông Ba Lai vào bổ cập cống Tân Phú, đập Thành Triệu.
Chủ động nguồn nước ngọt
Theo Tổng giám đốc Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre Trần Thanh Bình, hiện công ty cung cấp nước cho gần 100 ngàn hộ dân và các tổ chức, cơ quan, đơn vị trên địa bàn TP. Bến Tre, một phần các huyện: Châu Thành, Giồng Trôm, Mỏ Cày Bắc, Mỏ Cày Nam và Chợ Lách, các DN hoạt động tại 2 Khu công nghiệp (KCN) An Hiệp và Giao Long. Hiện công ty đang quản lý vận hành 5 nhà máy nước (NMN), gồm: An Hiệp, Sơn Đông, Phú Tân, Lương Quới và Chợ Lách. Vào thời điểm nước ngọt, tổng công suất tương đương 72.000m3/ngày đêm; vào mùa hạn mặn, cao điểm lên đến 83.000m3/ngày đêm.
NMN An Hiệp có công suất 15.000m3/ngày đêm; cung cấp nước cho TP. Bến Tre, 2 huyện Mỏ Cày Nam và Mỏ Cày Bắc; KCN An Hiệp. Nhà máy lấy nguồn nước thô từ rạch Cái Cỏ được bổ cập từ sông Hàm Luông và thượng nguồn Ba Lai. NMN Sơn Đông có công suất 31.900m3/ngày đêm; cung cấp nước cho TP. Bến Tre, bổ sung về huyện Châu Thành. Nhà máy lấy nguồn nước thô từ kênh Sông Mã được bổ cập từ sông Hàm Luông. NMN Phú Tân có công suất 14.500m3/ngày đêm; cung cấp nước cho huyện Châu Thành, KCN Giao Long; Cụm công nghiệp Long Phước. Nhà máy lấy nguồn nước thô từ sông Ba Lai. NMN Chợ Lách có công suất 4.400m3/ngày đêm; cung cấp nước cho thị trấn Chợ Lách và các xã Sơn Định, Hòa Nghĩa. Nhà máy lấy nguồn nước thô từ sông Tiền. NMN Lương Quới có công suất 6.000m3/ngày đêm; cung cấp nước cho Cụm công nghiệp Phong Nẫm, các xã dọc trục lộ từ cầu Chẹt Sậy đến ngã ba Sơn Đốc, xã Thuận Điền, huyện Giồng Trôm. Nhà máy lấy nguồn nước thô từ sông Giồng Trôm được bổ cập từ sông Hàm Luông.
Tổng giám đốc Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre Trần Thanh Bình cho biết: Mùa hạn mặn năm 2024 - 2025, công ty tiếp tục vận hành các hạng mục công trình ứng phó mặn đã được đầu tư xây dựng từ năm trước để phát huy hiệu quả ngăn mặn, nhằm nâng cao năng lực sản xuất, cung cấp nước phục vụ sinh hoạt và sản xuất, gồm: Tuyến ống cấp nước trên huyện lộ 173 phục vụ ứng phó mặn năm 2020. Công trình đập tạm ngăn mặn do công ty đã đầu tư và quán lý trên các nhánh sông, kênh rạch để ngăn mặn, trữ ngọt cho lưu vực khai thác nước của các NMN trên địa bàn huyện Châu Thành và TP. Bến Tre. Gói thầu số 1: Tuyến ống chuyển tải nước từ Chi nhánh cấp nước Phú Tân đến KCN Giao Long.
Năm 2024, công ty đưa vào khai thác vận hành: Gói thầu số 2 - Tuyến ống chuyển tải nước từ Chi nhánh cấp nước Phú Tân đến KCN Giao Long, Cụm công nghiệp Long Phước; tuyến ống cấp nước dọc đường Đoàn Hoàng Minh; mạng lưới cấp nước huyện Mỏ Cày Bắc năm 2023; ống cấp nước Chợ Lách (đợt 1-2023); mạng lưới cấp nước huyện Mỏ Cày Bắc năm 2023; tuyến ống cấp nước từ cầu Bến Tre đến cầu An Thuận; ống cấp nước Đại lộ Đông Tây giai đoạn 2. Việc đầu tư các công trình này nhằm nâng cao áp lực lưu lượng nước cấp cho nội ô TP. Bến Tre, xã Sơn Phú, Phước Long, huyện Giồng Trôm; xã Hòa Lộc, Thành An, huyện Mỏ Cày Bắc và một số khu vực trong vùng phục vụ của công ty.
Công ty đã thuê 5 thiết bị quan trắc độ mặn online để giám sát độ mặn từ xa, lắp tại 5 vị trí (4 trạm trên sông Hàm Luông và 1 trạm trên sông Ba Lai), khoảng 15 phút báo mặn một lần. Công ty theo dõi để có đề xuất việc đóng và mở cống phù hợp. Bên cạnh đó, công ty còn chia sẻ dữ liệu quan trắc độ mặn từ Sở Tài nguyên và Môi trường; theo dõi bản tin tình hình xâm nhập mặn, thường xuyên lấy mẫu nước trên các nhánh sông để giám sát diễn biến xâm nhập mặn.
Công ty phối hợp với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh và các địa phương trong việc vận hành các cống ngăn mặn để lấy nước trữ. Thường xuyên thông tin độ mặn của nước cấp ra mạng lưới cho các nhà máy, xí nghiệp tại KCN Giao Long, An Hiệp, các bệnh viện trong vùng phục vụ và các đơn vị chức năng khi có yêu cầu.
Công ty đã phối hợp vớt lục bình trên kênh Sông Mã, kênh Thương Phế Binh, kênh Thầy Năm Dọm tạo thông thoáng dòng chảy trong khu vực trữ nước ngọt. Cấp nước qua đồng hồ tổng cho các NMN thuộc Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh ở các xã Tân Phú Tây, Thành An, Tân Thành Bình (Mỏ Cày Bắc); tăng lưu lượng nước cho trạm bơm Sơn Phú - Cù Lao Long Thành, huyện Giồng Trôm.
Sử dụng nước tiết kiệm, đúng mục đích
Trưởng phòng Kỹ thuật - Quản lý khai thác vận hành thuộc Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn tỉnh (Trung tâm) Vũ Đình Trác cho biết, Trung tâm quản lý và vận hành 28 NMN, với tổng công suất 71.000m3/ngày đêm, cung cấp nước cho gần 100 ngàn hộ dân, gồm 4 thị trấn (thị trấn Thạnh Phú, thị trấn Ba Tri, thị trấn Tiệm Tôm, thị trấn Tiên Thủy) và các xã nông thôn.
Các NMN chủ yếu xử lý nguồn nước mặt tại chỗ để cung cấp cho người dân sinh hoạt. Hiện tại, các NMN: Long Định (huyện Bình Đại); Lương Phú, Tân Hào, Phước Long (huyện Giồng Trôm); Bình Khánh (huyện Mỏ Cày Nam), nguồn nước cung cấp cho nhà máy đã bị nhiễm mặn không thể lấy lên xử lý cung cấp cho người dân.
Trung tâm đã triển khai gói thầu, với kinh phí 1 tỷ đồng để thuê xà lan chở nước về nhà máy cung cấp cho người dân. Gói thầu triển khai sẽ có 20.000m3 nước cung cấp cho hộ dân.
Đối với các NMN có nguồn nước cung cấp cho nhà máy bị nhiễm mặn mà xà lan không vận chuyển nước vào được thì Trung tâm cho vận hành hệ thống RO. Hiện Trung tâm quản lý 30 máy RO tại các NMN, với tổng công suất 3.000m3/ngày đêm. Các NMN thông báo thời gian cung cấp nước để các hộ dân đến vận chuyển nước về sử dụng.
Theo Trưởng phòng Kỹ thuật - Quản lý khai thác vận hành thuộc Trung tâm Vũ Đình Trác, việc thuê xà lan chở nước ngọt về các NMN hay vận hành hệ thống RO là nỗ lực rất lớn để có nước ngọt phục vụ người dân. Bởi tiền thuê xà lan chở nước về nhà máy chi phí khoảng 45.000 đồng/m3, trong khi đó nhà máy xử lý bán lại cho người dân giá chỉ 8.000 đồng/m3. Hay nước ngọt từ hệ thống RO chi phí đã vượt qua 40.000 đồng/m3, cung cấp miễn phí cho hộ dân. Cho nên, Trung tâm mong muốn người dân sử dụng nước tiết kiệm, đúng mục đích; khi phát hiện hệ thống cung cấp nước có sự cố kịp thời thông tin để nhân viên Trung tâm khắc phục, giảm thất thoát nước. Từng hộ dân chủ động trang bị các vật dụng để trữ nước ngọt hợp vệ sinh. Chính quyền địa phương phối hợp tuyên truyền đến các hộ dân thời gian cung cấp nước, vận hành hệ thống RO (đối với các NMN bị nhiễm mặn) để người dân đến vận chuyển về sử dụng.
“Hiện nay, mùa hạn mặn năm 2024 - 2025 bước vào đỉnh điểm. Với độ mặn như hiện tại, công ty đang triển khai phương án 1 của kế hoạch phòng chống, ứng phó xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025. Trong đó, công ty đặc biệt quan tâm theo dõi diễn biến mặn trên sông Hàm Luông để đóng các cống. Đồng thời, lấy nguồn nước từ thượng nguồn sông Ba Lai vào bổ cập cho Thành Triệu và Tân Phú. Công ty đã nỗ lực trong cung cấp nguồn nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt cho người dân và các cơ quan, đơn vị, DN... như đã cam kết với lãnh đạo tỉnh”.
(Tổng giám đốc Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bến Tre Trần Thanh Bình)