Bà Nguyễn Thị Ấu có nhu cầu tư vấn: Cháu trai tôi (tên T, 20 tuổi) 2 lần trộm cắp và bị tòa án xử phạt 6 tháng tù cho hưởng án treo. Mấy tháng trước, T nghe theo lời bạn bè rủ rê nên tham gia trộm cắp (trị giá tài sản 57 triệu đồng). Hiện 2 người trộm kia đã bỏ trốn. T đã bồi thường số tiền 5 triệu đồng cho người bị mất của. Tôi hỏi thăm thì T phạm vào tội trộm cắp theo quy định tại Điểm c, Khoản 2, Điều 173 Bộ luật Hình sự (BLHS). Xin hỏi: Trường hợp của T có được hưởng án treo hay không? Đối tượng nào được hưởng án treo?
Thắc mắc của bà được luật sư Lê Vũ Hồng Huệ (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Khoản 1 Điều 65 BLHS năm 2015 quy định về án treo như sau: “1. Khi xử phạt tù không quá 3 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù, thì Tòa án cho hưởng án treo và ấn định thời gian thử thách từ 1 - 5 năm và thực hiện các nghĩa vụ trong thời gian thử thách theo quy định của Luật Thi hành án hình sự”.
Mặt khác, theo hướng dẫn tại Điều 2 Nghị quyết số 02/2018/NQ-HĐTP ngày 15-5-2018 của Tòa án nhân dân tối cao thì người bị xử phạt tù có thể được xem xét cho hưởng án treo khi có đủ các điều kiện sau đây:
- Bị xử phạt tù không quá 3 năm.
- Có nhân thân tốt. Được coi là có nhân thân tốt nếu ngoài lần phạm tội này, người phạm tội luôn chấp hành đúng chính sách, pháp luật và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ của công dân ở nơi cư trú, nơi làm việc. Đối với người đã bị kết án nhưng thuộc trường hợp được coi là không có án tích, người bị kết án nhưng đã được xóa án tích, người đã bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị xử lý kỷ luật mà thời gian được coi là chưa bị xử phạt vi phạm hành chính, chưa bị xử lý kỷ luật tính đến ngày phạm tội lần này đã quá 6 tháng, nếu xét thấy tính chất, mức độ của tội phạm mới được thực hiện thuộc trường hợp ít nghiêm trọng hoặc người phạm tội là đồng phạm có vai trò không đáng kể trong vụ án và có đủ các điều kiện khác thì cũng có thể cho hưởng án treo...
Theo trình bày của bà, cháu trai bà 20 tuổi, 2 lần trộm cắp và bị Tòa án xử phạt 6 tháng tù cho hưởng án treo. Lần phạm tội mới bị truy tố theo Điểm c, Khoản 2, Điều 173 BLHS.
Theo quy định tại Điểm c, Khoản 2 Điều 173 BLHS quy định về tội trộm cắp tài sản: Người phạm tội bị phạt tù từ 2 - 7 năm, nếu chiếm đoạt tài sản có giá trị từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng.
Do vậy, so với điều, khoản mà cháu bà bị truy tố ở lần phạm tội mới thì có thể bị Tòa án xét xử ở khung hình phạt từ 2 - 7 năm tù. Việc xem xét điều kiện để hưởng án treo sẽ do Hội đồng xét xử quyết định.
Xin trao đổi thêm cùng với bà, pháp luật hình sự không quy định về đối tượng được hưởng án treo mà chỉ quy định điều kiện của người bị kết án phạt tù được hưởng án treo. Khi quyết định cho người phạm tội được hưởng án treo, Tòa án sẽ xem xét điều kiện áp dụng và căn cứ vào quy định để xem xét.
H.Trâm (thực hiện)