Tư vấn, định hướng nghề cho học sinh sau tốt nghiệp THPT

Học sinh Trường THPT Phan Liêm (Ba Tri) tìm hiểu thông tin tuyển sinh.

Định hướng chọn nghề phù hợp

Phó giám đốc Sở LĐTB&XH Đoàn Hải Nam cho biết: Nhu cầu tuyển dụng lao động có kỹ năng nghề nghiệp của các doanh nghiệp (DN) là rất lớn. Trong khi đó, người học thường chú trọng việc học đại học nhiều hơn. Từ đó, dẫn đến tình trạng thừa thầy, thiếu thợ, sinh viên các trường đại học ra trường không có việc làm hoặc làm công việc trái nghề. Hiện nay, tình trạng này có xu hướng ngày càng tăng. Nguyên nhân do việc định hướng trong chọn ngành, nghề nghiệp các HS chưa được quan tâm. Do đó, khi lựa chọn các trường đại học, cao đẳng các em thường theo phong trào và xu hướng chung mà chưa nắm rõ được mục đích cuối cùng của việc học và việc làm như thế nào.

Để định hướng cho các em HS, nhất là HS THPT vừa được đào tạo nghề nghiệp, vừa có việc làm ổn định sau khi đào tạo, góp phần phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, Phó giám đốc Sở LĐTB&XH Đoàn Hải Nam đề xuất: Các trường trung cấp, cao đẳng, đại học tư vấn hướng nghiệp cần định hướng cho các em HS chọn ngành, chọn nghề phù hợp với năng lực, sở trường. Đồng thời, thông tin đầy đủ các chính sách cần thiết để các em an tâm lựa chọn ngành nghề theo nghề.

Đối với các đơn vị tư vấn du học nghề, tuyển dụng làm việc trong nước đi làm việc ở nước ngoài cần thông tin đầy đủ điều kiện, chính sách, năng lực của các em tham gia chương trình du học. Đối với Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh cần có dự báo, cân đối cung cầu lao động cho thị trường lao động trong, ngoài tỉnh và lao động đi làm việc nước ngoài. Các đơn vị tư vấn cung cấp kịp thời, đầy đủ các thông tin tuyển dụng các ngành nghề, đối tượng tuyển dụng của các DN trong, ngoài tỉnh và nước ngoài.

Chia sẻ về vấn đề tư vấn hướng nghiệp, giới thiệu việc làm, Phó chủ tịch UBND huyện Mỏ Cày Nam Nguyễn Việt Thành bày tỏ: “Các trường đào tạo, trường nghề phải có trách nhiệm toàn diện từ quá trình đào tạo đến tư vấn, giới thiệu việc làm sau khi ra trường. Có như vậy, mới đảm bảo chất lượng và hiệu quả đào tạo. Các trường cần đổi mới nội dung, phương pháp, trang bị dụng cụ phục vụ công tác đào tạo. Các công ty, DN tư vấn lao động ngoài nước phải đồng hành với người lao động trong suốt quá trình lao động làm việc nước ngoài, để kịp thời hỗ trợ, bảo vệ khi người lao động cần. Đặc biệt, mỗi thầy cô giáo tại trường THPT phải là phụ huynh thứ 2 của HS để cùng đồng hành và hiểu được các em cả về học lực, điều kiện kinh tế, sức khỏe, sở thích, năng khiếu của từng em để tư vấn các em quyết định việc học sau này. Định hướng hiệu quả hay không phần lớn là sự quan tâm, tư vấn, hướng nghiệp của thầy cô giáo, đặc biệt là cô giáo chủ nhiệm”.

Mở ra cơ hội chọn ngành, nghề

Để giúp các em HS lớp 12 trong việc hướng nghiệp, lựa chọn ngành nghề phù hợp khả năng và sở trường ngay khi tốt nghiệp THPT, Sở LĐTB&XH phối hợp với các ngành liên quan, địa phương tổ chức các ngày hội tư vấn, tuyển sinh giới thiệu nghề nghiệp, việc làm sau tốt nghiệp. Thông qua ngày hội, các đơn vị cung cấp các thông tin về ngành, nghề, tuyển sinh trình độ trung cấp và chính sách ưu đãi trong GDNN mở ra thêm cơ hội chọn ngành, chọn nghề cho các em HS sau tốt nghiệp THPT. Bên cạnh đó, các em còn được tìm hiểu về các ngành nghề, thị trường lao động, cơ hội việc làm, những ngành có tiềm năng phát triển trong tương lai. Ngoài việc tư vấn ngành nghề phù hợp với năng lực, sở thích, điều kiện kinh tế gia đình và nhu cầu xã hội, các chuyên gia còn tư vấn hướng đi đối với các HS không đủ khả năng vào đại học.

Em Nguyễn Hồ Triệu Vy - HS lớp 12A5, Trung tâm GDNN - Giáo dục thường xuyên huyện Ba Tri quan tâm và đăng ký dự thi vào Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh ngành mầm non. Dù đã đăng ký nhưng Triệu Vy còn mơ hồ về chương trình đào tạo và cơ hội việc làm sau tốt nghiệp. “Thông qua ngày hội tư vấn hướng nghiệp giúp em hiểu thêm những ngành nghề yêu thích. Từ đó, em đánh giá lại điều kiện bản thân để có những quyết định lựa chọn ngành nghề phù hợp”, em Triệu Vy chia sẻ.

Cùng tham gia ngày hội tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh GDNN do Sở LĐTB&XH chủ trì tổ chức tại Trường THPT Phan Liêm (Ba Tri), em Nguyễn Minh Hoàng - HS lớp 12A5, Trường THPT Phan Liêm cho biết: “Các trường và đơn vị giới thiệu việc làm đã cung cấp rất nhiều thông tin bổ ích giúp bản thân em có thêm những hiểu biết về trường đại học và cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp. Qua thông tin từ Ban tư vấn, bản thân em nắm vững được mốc thời gian quan trọng để chuẩn bị cho hồ sơ đăng ký đầy đủ”.

Những năm gần đây, Trường THPT Phan Liêm thực hiện rất nhiều giải pháp để tư vấn, hướng nghiệp cho các em HS, đặc biệt là các em khối 12. Điển hình trong năm học 2023-2024, nhà trường đã thực hiện được nhiều giải pháp như: lồng ghép nội dung tư vấn, hướng nghiệp cho giáo viên bộ môn hướng nghiệp, giáo viên chủ nhiệm. Từ đó, các giáo viên sẽ trực tiếp tư vấn cho HS thông qua các tiết sinh hoạt lớp và tư vấn đến phụ huynh HS.

Ngoài ra, nhà trường còn tổ chức đón các trường cao đẳng, đại học, trường nghề đến tư vấn, hướng nghiệp; đưa các em HS đến tham quan các trường đại học, cao đẳng giúp các em định hướng rõ hơn nghề nghiệp; tham gia các ngày hội tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm với nhiều đơn vị trường. Giáo viên chủ nhiệm lớp 12A6, Trường THPT Phan Liêm Lê Thị Kim Thoa cho biết: Qua các hoạt động đẩy mạnh tư vấn, hướng nghiệp giúp nhà trường phân luồng được HS. Có những em định hướng tiếp tục vào đại học, cao đẳng. Có những em dự định đi xuất khẩu lao động…

Giám đốc tuyển sinh Công ty cổ phần Tổ chức giáo dục SHB (SHB) Bến Tre Lê Hoàng Hải cho biết: Để thu hút các em HS, SHB luôn giữ tiêu chí là cùng với các bạn trẻ kiến tạo tương lai. Đồng thời, luôn tìm những đối tác tin cậy và những đơn vị đào tạo nghề uy tín hàng đầu nước Đức để các em tiếp cận nền giáo dục tiên tiến nhất trên thế giới. Bên cạnh đó, SHB luôn đồng hành cùng xã hội để hỗ trợ các em có hoàn cảnh khó khăn có ý chí vươn lên. Thông qua các ngày hội tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm đã lan tỏa về những giá trị của chương trình SHB, cũng như tinh thần học tập của các em HS từng bước nâng lên. Kết quả có hơn 100 em HS đã đăng ký với SHB.

Bài, ảnh: Phan Hân