BDK - Đô thị thông minh (Smart City) là đô thị áp dụng những công nghệ hiện đại tiên tiến nhất để tối ưu hóa quản lý đô thị, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và phát triển bền vững.
Đô thị thông minh có nhiều yếu tố kết hợp với nhau. Ảnh: vn.savills.com.vn
Các công nghệ ứng dụng
Việc xây dựng đô thị thông minh là xu hướng tất yếu để nâng cao chất lượng sống cho người dân, giúp quản lý đô thị hiệu quả hơn, giảm ô nhiễm môi trường, tối ưu sử dụng tài nguyên và thúc đẩy phát triển kinh tế.
1. Internet vạn vật (IoT-Internet of Things): Giúp kết nối và thu thập dữ liệu từ cảm biến, camera, thiết bị giao thông, hệ thống điện, nước… Dữ liệu thu được giúp giám sát, tự động điều chỉnh hoạt động đô thị theo thời gian thực như hệ thống đèn đường tự động bật, tắt theo ánh sáng môi trường; cảm biến phát hiện ô nhiễm không khí, rò rỉ nước hoặc cháy nổ; quản lý bãi đỗ xe thông minh, điều phối giao thông.
2. Trí tuệ nhân tạo (AI-Artificial Intelligence): Giúp phân tích dữ liệu lớn (Big Data) và ra quyết định nhanh chóng để tối ưu hoạt động đô thị. Các hệ thống AI có thể học hỏi từ dữ liệu để dự đoán các vấn đề như phân tích giao thông, tự động điều chỉnh đèn tín hiệu giảm ùn tắc; nhận diện khuôn mặt trong hệ thống an ninh đô thị; hỗ trợ y tế thông minh, giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh từ hình ảnh y khoa.
3. Dữ liệu lớn (Big Data): Giúp thu thập, lưu trữ và phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ từ các thiết bị trong thành phố, nhờ đó chính quyền có thể hiểu rõ hơn về xu hướng đô thị và ra quyết định hiệu quả hơn, được ứng dụng để dự báo tắc đường, phát hiện bất thường trong an ninh.
4. 5G và mạng truyền thông tốc độ cao: Giúp truyền dữ liệu nhanh chóng, độ trễ thấp, đảm bảo các hệ thống đô thị thông minh hoạt động. Mạng tốc độ cao giúp kết nối IoT, AI, dữ liệu lớn… trong thời gian thực, được ứng dụng cho xe tự lái hoạt động hiệu quả nhờ truyền dữ liệu nhanh; điều khiển từ xa các hệ thống giao thông, an ninh; truyền tải hình ảnh y tế có độ phân giải cao giúp bác sĩ chẩn đoán bệnh tốt hơn.
5. Điện toán đám mây (Cloud Computing): Dữ liệu đô thị được lưu trữ và xử lý trên các máy chủ đám mây, giúp giảm chi phí đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin. Dữ liệu có thể được truy cập từ mọi nơi, đảm bảo tính linh hoạt và bảo mật cao.
6. Blockchain - Công nghệ chuỗi khối: Giúp bảo mật dữ liệu và giao dịch trong đô thị thông minh, chống gian lận và đảm bảo minh bạch.
Trung tâm điều hành đô thị thông minh
Bước 1: Thu thập dữ liệu. Dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn gồm dữ liệu theo thời gian thực từ Camera giám sát giao thông và an ninh để nhận diện khuôn mặt, biển số xe, phát hiện vi phạm; từ cảm biến IoT để theo dõi chất lượng không khí, nước, nhiệt độ, rác thải; từ thiết bị giám sát y tế bao gồm hệ thống bệnh viện kết nối hồ sơ sức khỏe điện tử; từ phản ánh của người dân qua ứng dụng di động giúp người dân gửi phản hồi về sự cố đô thị; từ dữ liệu của các cơ quan quản lý gồm hành chính công, quy hoạch đô thị, giao thông...
Bước 2: Xử lý và phân tích dữ liệu bằng AI. Mục tiêu là dự đoán xu hướng, phát hiện bất thường, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng. AI phân tích dữ liệu lớn để tìm ra xu hướng và cảnh báo sớm. Hệ thống tự động phát hiện sự cố như tai nạn giao thông, ô nhiễm, sự cố hạ tầng...
Bước 3: Hành động và điều phối thông minh. Trung tâm IOC sẽ đưa ra quyết định và điều phối các hoạt động dịch vụ công, quản lý giao thông, môi trường và năng lượng, y tế và an sinh, An ninh và phòng chống tội phạm như điều chỉnh đèn tín hiệu để giảm kẹt xe, cảnh báo tai nạn...
Bước 4: Cải tiến liên tục nhờ trí tuệ nhân tạo. Trung tâm IOC không chỉ xử lý dữ liệu mà còn học hỏi và cải thiện theo thời gian. AI liên tục phân tích dữ liệu để tối ưu hóa các quy trình; dự báo xu hướng đô thị để lập kế hoạch phát triển lâu dài; tự động thích nghi với điều kiện thực tế để nâng cao hiệu quả vận hành.
Đô thị thông minh mang lại nhiều lợi ích như giảm ùn tắc giao thông, tiết kiệm thời gian đi lại; môi trường trong lành hơn, giảm ô nhiễm; dịch vụ công nhanh hơn, chính quyền minh bạch hơn; an ninh tốt hơn, giảm tội phạm, nâng cao chất lượng sống; phát triển bền vững, tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường. Đô thị thông minh là xu hướng tất yếu giúp cải thiện chất lượng sống và phát triển bền vững, các nước tiên tiến đã triển khai và Việt Nam cũng đang phát triển mạnh mô hình này.
Minh Kha
| Chia sẻ bài viết |
