Cuộc sống số quanh tôi

Ngẫm nghĩ thấy hay, chính quyền số, kinh tế số, xã hội số… đã và đang mang đến cho cuộc sống bao điều thú vị. Dĩ nhiên, lúc ban đầu không tránh khỏi bỡ ngỡ, thậm chí thấy quá khó khăn vì phải thay đổi lối sống, thói quen hàng ngày, nên có người bỏ cuộc vì không đủ kiên nhẫn là điều dễ hiểu. Nhưng phần đông thì thích ứng khá nhanh, đã vượt lên phía trước và cảm thấy thực sự hài lòng với những thay đổi tích cực mà bản thân tự tạo ra để hòa nhập nhanh vào thời đại công nghệ 4.0, dần hội đủ những yếu tố cơ bản để trở thành “công dân số”.

Buổi họp mặt đầu năm mới tuy vỏn vẹn 60 phút nhưng có biết bao chuyện về việc thích ứng với cuộc sống số, dù là “một phần” hay “toàn trình” cũng đều trân quý, đều là sự tiến bộ hơn trong tư duy và hành động so với những năm cũ đi qua. Dưới đây là những mẩu chuyện được góp nhặt từ những người bạn quanh tôi:

1. Chiều cuối năm 2023, Huyên về quê thăm cha mới đi khám bệnh về. Bên ly sữa âm ấm vừa mới pha, cha Huyên chậm rãi kể: “Bây giờ tiện lợi đủ đường. Đi khám bệnh không phải như hồi xưa, dậy từ lúc 4 giờ sáng bắt chuyến xe buýt đầu tiên từ Tiệm Tôm lên TP. Bến Tre để kịp bắt những con số hàng chục, chứ đi trễ, số lên tới trăm thì phải chờ lâu lắm mới đến lượt mình. Hôm rồi thấy Báo Đồng Khởi đăng tin cài đặt ứng dụng VnCare đăng ký khám bệnh trực tuyến, cha kêu thằng Tân làm liền. Thiệt là tiện hết sức, cài đặt App trên điện thoại, sau này khi cần khám bệnh thì mở lên điền thông tin, chọn bệnh viện, chọn ngày giờ khám. Cứ thế theo lịch mà đi, đến nơi sẽ được các nhân viên y tế hỗ trợ, hướng dẫn, không mất thời gian chờ đợi lâu như trước đây”.

Không ngờ ông thợ hàn thùng ở quê gần 70 tuổi mà còn chịu khó cập nhật tin tức về các ứng dụng. “Cha bảo so với nhiều người là chậm lắm rồi, phải hòa nhập nhanh hơn, trên mọi lĩnh vực. Công nghệ mang lại nhiều tiện lợi, làm chủ nó, mình không cực cái thân, hạn chế làm phiền con cái”, Huyên kể.

2. Đã ba năm kể từ khi xảy ra dịch Covid-19, việc nhận thông tin về học phí và điểm số của con đều được Diễm thực hiện bằng App cài trên chiếc điện thoại thông minh. Chỉ cần thao tác trên Viettel Money hoặc App ngân hàng đang sử dụng là có thể thanh toán nhiều loại chi phí. Theo Diễm, việc làm này vừa tiện lợi cho mình, vừa hưởng ứng chủ trương thanh toán không dùng tiền mặt của nhà trường. Trước đây, cứ sau mỗi kỳ thi, ngày nào Diễm cũng hỏi han số điểm. Diễm nói, biết điểm số để động viên, hỗ trợ con học tốt hơn thôi nhưng điều này ít nhiều đã tạo áp lực cho con. Bây giờ thì khỏe rồi, Diễm đã cài đặt sổ liên lạc điện tử VnEdu để tra cứu kết quả học tập, nên hiện giờ các điểm số của con đều được Diễm nắm kịp thời và cụ thể. Ngoài ra, Diễm còn tham gia nhóm Zalo lớp của con mình. Sau mỗi buổi học, giáo viên đều có thông báo trên nhóm. Thấy con không bị cô nhắc nhở thì xem như việc học đã ổn, Diễm yên tâm hơn.

3. Ở xứ Dừa, không ai xa lạ chuyện ùn tắc giao thông, hay kẹt xe ở cầu Rạch Miễu vào dịp lễ, Tết, ngày cuối tuần. Từ ngày Hùng biết đến IOC Bến Tre (Trung tâm Điều hành thông minh tỉnh Bến Tre), mọi chuyện trở nên dễ dàng hơn bởi có rất nhiều tiện ích được tích hợp trên App, trong đó có việc tham gia giao thông. Trên IOC Bến Tre có hẳn hệ thống camera giám sát tại nhiều địa điểm, tuyến đường trong tỉnh. Muốn kiểm tra xem đoạn đường sắp đi qua có ùn tắc giao thông không thì chỉ cần chạm vào xem rồi quyết định có nên tiếp tục di chuyển trên tuyến đang đi hay rẽ sang ngã khác. Hùng kể: “Hôm rồi tôi chở cả gia đình đi Cần Thơ về, nhờ xem hệ thống camera trên IOC Bến Tre mà tôi đã kịp thời rẽ về bến phà tạm Rạch Miễu, tránh được sự cố giao thông gây ùn ứ hàng giờ trên cầu Rạch Miễu”.

4. Hai năm nay, mỗi khi nhà hết gas, Trúc không phải tốn tiền điện thoại gọi nhân viên cửa hàng đến đổi. Với vài cái chạm trên App GAS 4.0, Trúc đã đặt hàng thành công bình gas một cách nhanh chóng. Theo Trúc, việc đặt hàng qua App giúp mình tự lựa chọn mặt hàng, giá cả, phương thức thanh toán và với lịch sử đơn hàng, Trúc cũng biết được bình gas trước đã sử dụng được bao nhiêu ngày. Việc thanh toán cũng không sử dụng tiền mặt như trước đây mà đều qua chuyển khoản.

Ngoài việc đổi gas, các dịch vụ khác cũng được Trúc thao tác thuần thục trên App như thanh toán tiền điện, nước, cáp truyền hình, Internet, hệ thống camera quan sát gia đình… qua tài khoản ngân hàng (VietinBank iPay hoặc SmartBanking hoặc ủy quyền cho ngân hàng thanh toán khi đến hạn…), không phải trực tiếp đi đóng tiền nên không còn nỗi lo “quên đóng tiền bị cắt điện, nước” như trước.

5. Nếu như trước đây, Kim phải mất rất nhiều thời gian di chuyển đến các cửa hàng để lựa sản phẩm gia dụng cho gia đình, hay lựa chọn những bộ váy áo ưng ý thì nay nhờ cài đặt các phần mềm mua sắm trực tuyến, Kim chủ động được thời gian, chỉ cần vài thao tác, sản phẩm cần thiết đã nằm trong giỏ hàng, chờ xác nhận và chuyển đến tận tay, lại được so sánh giá cả các mặt hàng trước khi chọn sản phẩm giúp Kim cân đối được chi tiêu. Và khi mua những sản phẩm cồng kềnh, Kim cũng không phải lo ngại vì đã có shipper giao tận nhà với niêm phong kỹ và an toàn. Ngoài ra, hiện nay tình trạng trộm cắp, móc túi hay xảy ra ở những nơi mua sắm đông đúc thì việc mua hàng online khiến Kim thấy an tâm hơn, tránh lo lắng khi mang theo nhiều tiền mặt bên người.

Đi du lịch cũng vậy, trước đây cả nhà Kim muốn đi du lịch phải gọi điện đặt phòng, băn khoăn về việc chọn địa điểm nghỉ ngơi, ăn uống cũng như giá cả thì nay thông qua các App du lịch, gia đình Kim trước khi đi đã cùng chọn địa điểm khách sạn lưu trú, so sánh giá cả, dịch vụ ăn uống, nhờ đó tiết kiệm được thời gian cũng như tiền bạc, giúp chuyến đi nghỉ dưỡng của gia đình thuận tiện hơn.

***

Năm mẩu chuyện trên chỉ là những ví dụ điển hình góp phần minh chứng rằng chúng ta đang được hưởng rất nhiều lợi ích từ việc sử dụng công nghệ để thích ứng với cuộc sống thời đại 4.0, chỉ cần chịu khó “chuyển đổi” từ nhận thức đến hành động. Sẽ thật lãng phí nếu chúng ta không đắm mình tận hưởng những tiện ích đã được “số hóa” gần như hoàn hảo. Chỉ với chiếc điện thoại thông minh, thế giới đang ở trong tay chúng ta.

Huỳnh Thi