Đấu tranh phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao

Đối tượng Trần Văn Thủ - chủ mưu hoạt động mua bán thông tin tài khoản ngân hàng.

Phương thức và thủ đoạn tinh vi

Tội phạm CNC hoạt động rộng khắp với phương thức và thủ đoạn ngày càng tinh vi. Các thế lực thù địch, phần tử xấu lợi dụng các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, tiếp tục sử dụng không gian mạng (KGM) để đưa ra các luận điệu sai lệch nhằm xuyên tạc lịch sử, phát tán và đăng tải thông tin, bài viết có nội dung chống phá Đảng, Nhà nước. Hoạt động tội phạm sử dụng CNC, nhất là hoạt động tổ chức đánh bạc, lừa đảo chiếm đoạt tài sản (CĐTS) trên KGM diễn ra phức tạp. Đối tượng phạm tội đã sử dụng nhiều phương thức lừa đảo mới và tinh vi như: sử dụng công nghệ deepfake giả mạo hình ảnh, giọng nói của cán bộ thi hành pháp luật hay nhân viên nhà mạng, nhân viên ngân hàng để lừa đảo CĐTS; tạo lập các ứng dụng giả mạo, chứa mã độc để tấn công, truy cập trái phép ứng dụng chuyển tiền trên điện thoại.

Trong năm 2023, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 45 vụ lừa đảo CĐTS qua mạng xã hội (MXH) với nhiều phương thức, thủ đoạn khác nhau, gây thiệt hại khoảng 17 tỷ đồng. Trong đó, đã xảy ra 20 vụ lừa tuyển cộng tác viên bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, thiệt hại 6,22 tỷ đồng; xảy ra 10 vụ giả danh các cơ quan nhà nước để lừa đảo CĐTS, thiệt hại hơn 5,9 tỷ đồng; xảy ra 5 vụ tạo giả các sàn tài chính, tiền ảo kêu gọi đầu tư để CĐTS với số tiền thiệt hại hơn 2,6 tỷ đồng; tạo trang website cho vay tiền lãi suất thấp, thủ tục đơn giản để lừa đảo, 6 vụ với số tiền thiệt hại hơn 1,4 tỷ đồng…

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Công an các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đã phát hiện và tiếp nhận 40 vụ lừa đảo CĐTS qua mạng, số tiền thiệt hại hơn 47,38 triệu đồng. Trong đó, đã xảy ra 16 vụ tội phạm dùng thủ đoạn giả danh là người của các cơ quan như công an, tòa án, viện kiểm sát, công ty luật để lừa đảo CĐTS với số tiền hơn 22,2 tỷ đồng; 6 vụ tạo giả các sàn tài chính, tiền ảo kêu đầu tư để chiếm đoạt số tiền hơn 17,7 tỷ đồng; 6 vụ lừa tuyển cộng tác viên bán hàng trên các sàn thương mại điện tử chiếm đoạt số tiền trên 4,39 tỷ đồng; 4 vụ tạo trang website cho vay tiền lãi suất thấp, thủ tục đơn giản để chiếm đoạt hơn 1,63 tỷ đồng…

Kịp thời phát hiện, xử lý nhiều vụ

Năm 2023, Công an tỉnh đã phát hiện, xử lý 105 tin, bài viết xấu độc có nội dung sai sự thật, xúc phạm uy tín của tổ chức, cá nhân; đồng thời, phá rã 4 trang, hội, nhóm kín truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy với gần 2 ngàn đối tượng thành viên hoạt động trên các nền tảng MXH.

Theo Thượng tá Phạm Văn Thọ - Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm (PCTP) sử dụng CNC - Công an tỉnh: Năm 2023, Công an tỉnh phối hợp với Cục An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC - Bộ Công an và Công an các địa phương thực hiện chuyên án “Đấu tranh triệt phá ổ nhóm đối tượng quản trị, điều hành website sử dụng ví điện tử Momo để tổ chức đánh bạc và đánh bạc trên KGM”; qua đó, đã khởi tố 3 bị can về tội tổ chức đánh bạc theo Điều 322 Bộ luật Hình sự. Công an tỉnh phối hợp với Cục Tần số vô tuyến điện - Bộ Thông tin và Truyền thông, Cục An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC - Bộ Công an phát hiện, đấu tranh làm rõ 3 đối tượng thực hiện hành vi sử dụng trạm BTS giả phát tán nhắn quảng cáo nhằm lừa đảo CĐTS.

Tang vật trong vụ mua bán số đề qua Zalo do Phạm Thị Kim Loan làm chủ.

Cùng năm 2023, Công an tỉnh đã phát hiện, đấu tranh triệt xóa 1 nhóm với 11 đối tượng có hành vi mua, bán thông tin tài khoản ngân hàng; triệt xóa 12 vụ đá gà, 2 vụ cá cược bóng đá, 1 vụ mua bán số đề (đều thực hiện qua MXH).

Trong 6 tháng đầu năm 2024, hoạt động tổ chức đánh bạc và đánh bạc qua mạng diễn biến phức tạp và diễn ra dưới nhiều hình thức như: cá cược thể thao, trò chơi trực tuyến, đá gà, lô đề qua mạng. Gần đây, ngày 8-6-2024, Phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC - Công an tỉnh đã phối hợp với các đơn vị, địa phương tiến hành đấu tranh, triệt xóa 1 tụ điểm đánh bạc bằng hình thức sử dụng Zalo để mua bán số đề, do Phạm Thị Kim Loan (sinh năm 1980) ngụ xã Mỹ Chánh, huyện Ba Tri làm chủ cùng với nhiều đối tượng liên quan khác; hiện cơ quan Cảnh sát điều tra đang củng cố hồ sơ và xử lý theo quy định pháp luật.

Tăng cường công tác phối hợp

Hiện tại, Công an các đơn vị, địa phương đã sử dụng hiệu quả trên 190 trang Fanpage và cổng thông tin điện tử để phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và cơ quan truyền thông đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức; gắn với “Chiến dịch tuyên truyền, đấu tranh phòng chống hoạt động tội phạm trên KGM” nhằm nâng cao ý thức cảnh giác của người dân đối với tội phạm lừa đảo CĐTS trên KGM.

Công an tỉnh phối hợp với các cơ quan truyền thông đã đăng tải nhiều bài viết, phóng sự và đã chia sẻ trên 30 ngàn tin, bài phản ánh về phương thức, thủ đoạn của tội phạm sử dụng CNC nhằm lừa đảo CĐTS của người dân. Đồng thời, thực hiện trên 100 cuộc tuyên truyền trực tiếp tại các tổ nhân dân tự quản, trường học và các cơ quan trên địa bàn các huyện, thành phố; thường xuyên phát sóng truyền thanh, tuyên truyền qua hệ thống loa lưu động tại các điểm đông dân cư và phát động phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc sâu rộng trong quần chúng nhân dân.

Thượng tá Phạm Văn Thọ - Trưởng phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC - Công an tỉnh cho biết, đã triển khai đồng bộ các giải pháp và kịp thời phát hiện, đấu tranh có hiệu quả đối với các loại tội phạm liên quan đến sử dụng CNC. Trong đó, đã làm tốt công tác nắm tình hình, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình và tham mưu lãnh đạo các cấp thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự trên KGM. Công an tỉnh chủ động tham mưu cho cấp ủy, chính quyền tăng cường công tác PCTP, đảm bảo tình hình an ninh trật tự trên KGM; phối hợp tốt với các cơ quan, ban ngành, đoàn thể tăng cường công tác quản lý nhà nước về an ninh thông tin mạng…

Trong thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục tham mưu Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai thực hiện hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, chiến lược và quy định pháp luật trên lĩnh vực an ninh và PCTP sử dụng CNC; nâng cao chất lượng hoạt động của Tiểu ban An toàn an ninh mạng. Tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác thu thập, đánh giá tài liệu, chứng cứ từ các biện pháp nghiệp vụ trên Internet, thu thập dữ liệu điện tử. Nắm bắt phương thức, thủ đoạn, quy luật hoạt động của đối tượng để đánh giá, tiếp cận và chuyển hóa tài liệu thành chứng cứ phục vụ công tác điều tra.

Phối hợp chặt chẽ cùng các cơ quan, đơn vị, Công an tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền với nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo. Trong đó, kết hợp giữa các phương tiện, biện pháp truyền thông với các kênh tương tác mới như MXH, báo điện tử hoặc thông qua hội, nhóm các tổ chức, đoàn thể các cấp, KOLs… về các hình thức, phương thức, thủ đoạn hoạt động phổ biến hiện nay của tội phạm sử dụng CNC, nhất là tội phạm lợi dụng KGM để thực hiện hành vi lừa đảo CĐTS.

Bài, ảnh: Huỳnh Đức