Luật hoàn thiện các căn cứ để giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích SDĐ; bổ sung đối tượng được giao đất không thu tiền đối với đất để thực hiện dự án nhà ở công vụ theo quy định của pháp luật về nhà ở; giao đất cho đồng bào dân tộc thiểu số thuộc đối tượng được hưởng chính sách; giao đất tín ngưỡng trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất tín ngưỡng.
Luật bổ sung đối tượng được Nhà nước giao đất có thu tiền SDĐ để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân; dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư theo quy định của pháp luật về nhà ở; xây dựng cơ sở lưu giữ tro cốt; người SDĐ được giao đất do được bồi thường bằng đất khi Nhà nước thu hồi đất…
Quy định các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền SDĐ đối với đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý, giao đất ở cho cá nhân. Luật cũng quy định cụ thể điều kiện để tiến hành đấu giá quyền SDĐ; quy định về các trường hợp giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có SDĐ.
Luật Đất đai năm 2024 quy định cụ thể các trường hợp Nhà nước thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đối với 3 nhóm gồm: (1) SDĐ để thực hiện dự án đầu tư sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối; (2) SDĐ khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghệ cao, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; đất sử dụng vào mục đích công cộng có mục đích kinh doanh; SDĐ thương mại, dịch vụ để hoạt động du lịch, kinh doanh văn phòng; (3) SDĐ để xây dựng nhà ở xã hội cho thuê theo quy định của pháp luật về nhà ở. Các trường hợp còn lại là Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hàng năm.
Luật quy định cụ thể về điều kiện, thẩm quyền cho phép chuyển mục đích SDĐ, trong đó phân cấp toàn bộ thẩm quyền chấp thuận việc chuyển mục đích SDĐ trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng, đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên cho HĐND cấp tỉnh.
Quy định rõ hộ gia đình, cá nhân đang SDĐ mà có nhu cầu chuyển mục đích SDĐ nông nghiệp trong khu dân cư, đất nông nghiệp trong cùng thửa đất có đất ở sang đất ở hoặc chuyển mục đích sử dụng các loại đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở thì căn cứ vào quy hoạch SDĐ cấp huyện đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để cho phép chuyển mục đích SDĐ mà không căn cứ vào kế hoạch SDĐ hàng năm cấp huyện.
Đức Chính (tổng hợp)