Những điều cần biết về luật Cư trú năm 2020

11/08/2021 - 06:18

BDK - Luật Cư trú (LCT) năm 2020 chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2021, đây là một luật quan trọng được nhân dân đặc biệt quan tâm với nhiều điểm mới liên quan đến đăng ký thường trú (ĐKTT), tạm trú. Để công dân hiểu rõ hơn và thực hiện đúng những quy định của LCT năm 2020, Thượng tá Phan Văn Sơn - Phó trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an tỉnh thông tin một số vấn đề đáng lưu ý như sau:

Công an huyện Châu Thành thu thập Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Ảnh: Hải Đăng

Công an huyện Châu Thành thu thập Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Ảnh: Hải Đăng

Thay thế quản lý từ sổ giấy sang quản lý bằng công nghệ thông tin

LCT năm 2020 quy định việc đăng ký, quản lý thường trú của công dân từ phương thức thủ công, truyền thống bằng sổ hộ khẩu (SHK), sổ tạm trú (STT) giấy chuyển sang phương thức quản lý hiện đại bằng công nghệ thông tin, thông qua việc sử dụng mã số định danh cá nhân (số thẻ căn cước công dân) để truy cập, cập nhật, điều chỉnh thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư (CSDLQGVDC) và Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Việc đổi mới phương thức quản lý theo hướng này giúp công dân không cần mang theo các loại giấy tờ vì thông tin cá nhân đã được thể hiện trên CSDLQGVDC, cũng như không phải sao y chứng thực các loại giấy tờ này khi thực hiện thủ tục hành chính hoặc tham gia giao dịch dân sự mà chỉ cần mang theo thẻ căn cước công dân hoặc cung cấp mã số định danh cá nhân cho cơ quan chức năng để thực hiện.

Thời gian sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ hết hiệu lực

Trường hợp công dân đã được cấp SHK, STT trước ngày 1-7-2021 thì vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định đến hết ngày 31-12-2022 và đến ngày 1-1-2023 chính thức bỏ SHK, STT giấy.

Từ ngày 1-7-2021, khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú (ĐKCT) dẫn đến thay đổi thông tin trong SHK, STT thì cơ quan ĐKCT có trách nhiệm thu hồi SHK, STT đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định và không cấp mới, cấp lại SHK, STT.

Thay đổi thông tin liên quan đến SHK, khai thác thông tin liên quan được ghi trong SHK

Khi bỏ SHK, SHK bị thu hồi công dân muốn thay đổi thông tin liên quan đến SHK thì công dân liên hệ với cơ quan ĐKCT nơi mình cư trú yêu cầu và cung cấp giấy tờ pháp lý chứng minh để cơ quan ĐKCT cập nhật, chỉnh sửa vào Cơ sở dữ liệu về cư trú. Cơ quan ĐKCT theo quy định của LCT 2020 là công an xã, phường, thị trấn.

Khi không còn sử dụng SHK, STT giấy, công dân muốn biết thông tin của mình thì thực hiện tra cứu trên CSDLQGVDC hoặc làm văn bản yêu cầu đến công an cấp huyện, xã để khai thác.

Thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự

Điều 13 Nghị định số 62/2021/NĐ-CP của Chính phủ ngày 29-6-2021 quy định chi tiết một số điều LCT có quy định việc kết nối, chia sẻ, cung cấp, trao đổi thông tin, tài liệu trong CSDLQGVDC. Như vậy, khi không còn sử dụng SHK, STT giấy, thông tin của công dân sẽ được thu thập, cập nhật, điều chỉnh trên CSDLQGVDC và được các cơ quan, ban, ngành kết nối, chia sẻ; cơ quan, tổ chức và công dân có thể khai thác, sử dụng để phục vụ giao dịch dân sự, thực hiện thủ tục hành chính.

Điều kiện đăng ký thường trú

LCT năm 2020 quy định điều kiện ĐKTT là công dân phải có chỗ ở hợp pháp. Có 3 loại chỗ ở hợp pháp như sau:

- Chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình.

- Chỗ ở hợp pháp không thuộc quyền sở hữu của mình khi được chủ hộ và chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đó đồng ý trong các trường hợp có mối quan hệ gia đình.

- Chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ khi đảm bảo điều kiện: được chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp đồng ý cho ĐKTT tại địa điểm thuê, mượn, ở nhờ và được chủ hộ đồng ý nếu ĐKTT vào cùng hộ gia đình đó; diện tích nhà ở tối thiểu không thấp hơn 8m2 sàn/người.

Hồ sơ đăng ký thường trú

LCT năm 2020 quy định hồ sơ ĐKTT bao gồm: tờ khai thay đổi thông tin cư trú; giấy tờ, tài liệu chứng minh việc sở hữu chỗ ở hợp pháp; một số loại giấy tờ khác như giấy chứng minh quan hệ nhân thân; hợp đồng cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ…

Thời hạn giải quyết ĐKTT là 7 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ. Trường hợp từ chối đăng ký thì cơ quan đăng ký trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

LCT năm 2020 quy định thêm một số trường hợp bị xóa ĐKTT và một số hành vi bị nghiêm cấm về cư trú, các địa điểm không được ĐKTT (cụ thể quy định tại Điều 23, 24 và Điều 7 LCT năm 2020).

Hình thức đăng ký thường trú

Công dân có 2 hình thức để nộp hồ sơ xin ĐKTT:

- Nộp hồ sơ trực tuyến tại Cổng dịch vụ công quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú theo địa chỉ truy cập: http://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn

- Nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan ĐKCT (công an xã, phường, thị trấn nơi mình cư trú, kể cả ở địa bàn TP. Bến Tre).

Bỏ quy định riêng về đăng ký thường trú ở các thành phố trực thuộc Trung ương

LCT năm 2020 đã bãi bỏ các điều kiện riêng khi muốn nhập khẩu vào các thành phố trực thuộc Trung ương. Việc này đồng nghĩa khi công dân muốn ĐKTT vào các thành phố trực thuộc Trung ương không bị phân biệt về điều kiện, quy định để được ĐKTT.

Quy định mới này nhằm tạo sự bình đẳng trong công tác quản lý cư trú của người dân tại các vùng, miền, đảm bảo quyền tự do cư trú của công dân theo quy định của Hiến pháp năm 2013 và bảo đảm tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của công dân đang sinh sống trên địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương nhưng chưa được ĐKTT mặc dù đã có chỗ ở hợp pháp.

Hải Đăng (thực hiện)

Chia sẻ bài viết
Từ khóa Luật Cư trú

BÌNH LUẬN