Thúc đẩy khoa học, công nghệ phát triển mạnh mẽ

Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ nhất Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam.  Ảnh tư liệu

Cách đây 59 năm, vào ngày 18-5-1963, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến dự Đại hội đại biểu Hội Phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam toàn quốc lần thứ nhất (tiền thân của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam). Phát biểu tại đây, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Chúng ta đều biết rằng trình độ khoa học và kỹ thuật của ta hiện nay còn thấp kém. Lề lối sản xuất chưa cải tiến được nhiều. Cách thức làm việc còn nặng nhọc. Năng suất lao động còn thấp. Phong tục tập quán lạc hậu nhiều. Nhiệm vụ của khoa học là ra sức cải biến những cái đó… Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi… Các cô, các chú phải ra sức đem hiểu biết khoa học và kỹ thuật của mình truyền bá rộng rãi trong nhân dân lao động, để nhân dân thi đua sản xuất nhiều, nhanh, tốt, rẻ…”.

Lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trải qua 59 năm vẫn còn nguyên giá trị, thể hiện tầm nhìn, tư tưởng lớn của Bác đối với định hướng phát triển lâu dài của nền khoa học và công nghệ (KH&CN) nước ta. Tưởng nhớ Người, đồng thời nhằm thúc đẩy KHCN phát triển mạnh mẽ hơn, ngày 18-6-2013, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật KH&CN và thống nhất chọn ngày 18-5 hàng năm là Ngày KH&CN Việt Nam (quy định tại Điều 7 Luật KH&CN sửa đổi được Quốc hội thông qua năm 2013 - Luật số 29/2013/QH13).

Từ đây, ngày 18-5 trở thành ngày hội để tôn vinh những người làm khoa học, giới thiệu các kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, thúc đẩy ứng dụng KH&CN vào sản xuất. Đây cũng là dịp để nâng cao nhận thức và khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tinh thần đam mê lao động sáng tạo trong các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp để nghiên cứu, ứng dụng KH&CN trong xây dựng, phát triển đất nước.

Nhìn lại quá trình hình thành và phát triển trong 43 năm qua (1979 - 2022), ngành KH&CN tỉnh luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy Đảng, chính quyền, cùng với sự nỗ lực, đóng góp tích cực của đội ngũ cán bộ KH&CN, các nhà khoa học, hoạt động KH&CN tỉnh nhà đã đạt được những thành quả quan trọng. Các kết quả nghiên cứu trên lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn, khoa học tự nhiên, khoa học kỹ thuật, điều tra cơ bản và công nghệ... đã được ứng dụng, chuyển giao vào thực tiễn sản xuất và đời sống, góp phần làm chuyển dịch cơ cấu kinh tế, thúc đẩy phát triển công nghiệp, nâng cao chất lượng, sản lượng cây trồng, vật nuôi; khai thác tiềm năng, lợi thế kinh tế biển, kinh tế vườn và kinh tế du lịch của tỉnh.

Thực hiện nhất quán chủ trương KH&CN là quốc sách hàng đầu, là động lực then chốt để phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng tiếp tục xác định, cùng với phát triển toàn diện nguồn nhân lực; KHCN là một trong 3 mũi đột phá chiến lược trong xây dựng và bảo vệ đất nước. Đại hội đã yêu cầu tập trung phát triển mạnh mẽ KHCN, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số để tạo bứt phá về năng suất, chất lượng hiệu quả và sức cạnh tranh. Đồng thời, cần xây dựng thể chế, cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, thúc đẩy ĐMST, ứng dụng chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực nghiên cứu, làm chủ một số công nghệ mới; lấy doanh nghiệp làm trung tâm nghiên cứu, phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, ứng dụng công nghệ số. Phát triển hệ thống ĐMST quốc gia, hệ thống sinh thái khởi nghiệp ĐMST.

Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định vai trò quan trọng của phát triển KH&CN, thúc đẩy ĐMST, nhằm tạo bứt phá, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; giúp phát triển con người và hoàn thiện cơ chế tổ chức, quản lý sản xuất, kinh doanh, trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của xã hội.

Ngày 29-1-2021, Tỉnh ủy đã ban hành Đề án phát triển KH&CN tỉnh Bến Tre giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030, nhằm đánh giá thực trạng hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh nhà trong thời gian qua; đồng thời, đề ra mục tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu để đẩy mạnh phát triển KH&CN và ứng dụng tiến bộ của KH&CN vào sản xuất, đời sống của nhân dân, khai thác tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI.

Kế thừa truyền thống cần cù, sáng tạo của nhân dân Bến Tre, phát huy thành quả 43 năm qua của ngành đã đạt được, cán bộ, công chức, viên chức của Sở KH&CN không ngừng phấn đấu với tinh thần tận tụy, tâm huyết, sáng tạo, trung thực góp phần làm cho KH&CN thực sự là động lực quan trọng nhất để phát triển lực lượng sản xuất, kinh tế tri thức, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế, cải thiện đời sống nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh nhà, quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát triển KH&CN tỉnh giai đoạn 2020 - 2025, định hướng đến năm 2030.

Nguyễn Thanh Tùng

(Trung tâm Khoa học và Công nghệ)