Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc cải thiện tình trạng dinh dưỡng và nâng cao sức khỏe người dân. Tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em đã giảm đáng kể và bền vững. Tình hình an ninh lương thực - thực phẩm và bữa ăn của người dân đã được cải thiện rõ rệt. Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể về cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho người dân như: tỷ lệ SDD trẻ em dưới 5 tuổi đã giảm nhanh và bền vững. Tỷ lệ SDD thể nhẹ cân giảm từ 30,1% năm 2000 xuống còn 14,1% năm 2015 và 12,2% năm 2019.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều vấn đề về dinh dưỡng như: Tỷ lệ SDD thấp còi (chiều cao theo tuổi) ở trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm giảm 1%, nhưng vẫn còn ở mức cao (22,4% năm 2019) và có sự chênh lệch giữa các vùng nhất là vùng núi, vùng khó khăn so với thành phố, đồng bằng. Tỷ lệ này ở miền núi phía Bắc 27,1% và Tây Nguyên 29,8%.
Bên cạnh đó, tỷ lệ thừa cân, béo phì đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng, nhất là ở khu vực đô thị. Tình trạng gánh nặng kép về dinh dưỡng ngày càng rõ rệt và trở nên khó khăn trong phòng, chống SDD thể nhẹ cân, thấp còi, thừa cân và phòng, chống thiếu vi chất dinh dưỡng. Chế độ dinh dưỡng chưa hợp lý, thói quen ăn uống thiếu lành mạnh cùng với việc ít vận động thể lực là những nguyên nhân gây gia tăng các bệnh mạn tính không lây nhiễm liên quan đến dinh dưỡng. Kết quả cuộc Tổng Điều tra các yếu tố nguy cơ của bệnh không lây nhiễm của Bộ Y tế năm 2015, có đến 57,2% số người trưởng thành (từ 18 - 69 tuổi) ăn ít rau/trái cây (tức là ăn ít hơn 5 suất rau/trái cây trung bình trong 1 ngày); mức tiêu thụ muối hiện nay cao gần gấp 2 lần mức khuyến nghị. Có đến 28,1% số người thiếu hoạt động thể lực. Vì vậy, mô hình bệnh tật của người dân Việt Nam đang chuyển tiếp từ các bệnh truyền nhiễm là chủ yếu sang các bệnh không lây nhiễm.
Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển” năm 2024, với chủ đề “Tăng cường tiếp cận đa dạng thực phẩm, giàu dinh dưỡng để đảm bảo an ninh lương thực, an ninh dinh dưỡng cho tất cả mọi người” diễn ra trong tình hình hết sức đặc biệt: Biến đổi khí hậu gây sạt lở, ngập úng và lũ lụt đang diễn ra nặng nề, ảnh hưởng đến thu nhập, tính mạng và sức khỏe người dân.
Tuần lễ “Dinh dưỡng và Phát triển” năm 2024, Bộ Y tế đưa ra khuyến cáo: Khuyến khích phát triển vườn - ao - chuồng, tạo nguồn thực phẩm sẵn có, đa dạng, an toàn, giàu dinh dưỡng. Tổ chức tốt bữa ăn gia đình, bữa ăn học đường đảm bảo cân đối, đủ dinh dưỡng. Thực hiện chăm sóc dinh dưỡng hợp lý 1 ngàn ngày đầu đời, giúp trẻ phát triển toàn diện về tầm vóc và trí tuệ. Đảm bảo an toàn trong lựa chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm. Đọc thông tin dinh dưỡng trên nhãn thực phẩm trước khi mua và sử dụng. Thực hiện chế độ ăn lành mạnh và duy trì hoạt động thể lực hàng ngày để phòng, chống thừa cân béo phì và các bệnh không lây nhiễm. Toàn dân thực hiện dinh dưỡng hợp lý, duy trì lối sống lành mạnh để có tình trạng dinh dưỡng và sức khỏe tốt.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh