Ông N.T.A có nhu cầu tư vấn: Tháng 6-2023, trong lúc vợ tôi đang đứng nói chuyện với bạn thì bà H và ông U tới chửi rủa gây mất trật tự. Hai người này còn quay video rồi đưa lên Facebook với lời bình cho rằng vợ tôi dàn cảnh để lấy tiền của người khác và quỵt nợ. Từ lúc sự việc xảy ra cho đến nay, tinh thần vợ tôi sa sút, sụt cân và có biểu hiện trầm cảm. Xin hỏi: Việc đưa hình ảnh người khác lên mạng xã hội (MXH) nhằm để bêu xấu, bôi nhọ danh dự và uy tín có bị xử lý lý hình sự hay không?
Thắc mắc của ông được luật sư Phạm Thị Kim Tuyến (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Danh dự, nhân phẩm là quyền bất khả xâm phạm của con người và được pháp luật bảo vệ. Người có hành vi tự ý đăng hình ảnh của người khác lên các trang MXH nhằm để bôi nhọ, xúc phạm danh dự, nhân phẩm bằng lời nói, bằng lời bình luận… thì tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả gây ra của hành vi vi phạm, người xúc phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Quy định về xử phạt hành chính: Tại Điểm a, Khoản 1, Khoản 3, Điều 101, Nghị định số 15/2020/NĐ-CP ngày 3-2-2020 của Chính phủ quy định: Phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với hành vi lợi dụng MXH để thực hiện một trong các hành vi như cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Ngoài bị phạt tiền, người vi phạm còn bị buộc áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả bằng việc phải gỡ bỏ thông tin sai sự thật.
Quy định về trách nhiệm hình sự: Trường hợp, hành vi vu khống, đăng hình ảnh lên MXH nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm và uy tín người khác gây hậu quả nghiêm trọng thì có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 155, Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội làm nhục người khác.
Điều 155, Bộ luật Hình sự quy định: Người nào xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự của người khác thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 10 - 30 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm.
Theo Điều luật quy định: Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm như: phạm tội 2 lần trở lên; gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31 - 60%. Người phạm tội có thể bị phạt tù từ 2 - 5 năm nếu xảy ra hậu quả gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
Quy định về trách nhiệm dân sự: Người bị vu khống, bị đăng hình ảnh lên MXH, bị xúc phạm danh dự, nhân phẩm có quyền yêu cầu người xúc phạm mình bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 592, Bộ luật Dân sự năm 2015 bao gồm: chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại; thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút; thiệt hại khác do luật quy định. Người có hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người khác còn phải bồi thường một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho người bị xúc phạm.
Theo thông tin ông cung cấp và trên cơ sở quy định của pháp luật, vợ ông có thể đến trình báo, làm đơn tố giác hành vi vi phạm của bà H, ông U tại cơ quan công an có thẩm quyền (nơi bà H và ông U cư trú). Kèm theo đơn tố cáo là các tài liệu, hình ảnh, ghi âm, ghi hình và các chứng cứ khác chứng minh cho hành vi vi phạm của bà H và ông U.
H. Trâm (thực hiện)
