Ông N.V.H có nhu cầu tư vấn: Con trai tôi (18 tuổi) chơi chung với anh A. Nửa tháng trước, A bị công an bắt quả tang vì đã cất giấu ma túy (0,2 gam heroin) trong phòng trọ. Sau đó, con trai tôi bị cơ quan cảnh sát điều tra mời làm việc vì đã biết A cất giấu ma túy mà không khai báo. Xin hỏi: Con tôi có bị xử lý hình sự hay không. Nếu có thì bị xử phạt ra sao. Tôi phải làm sao?
Thắc mắc của ông được luật sư Nguyễn Văn Tặng (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Anh A cất giấu ma túy (0,2 gam heroin) và bị Công an bắt quả tang. Hành vi của anh A bị truy cứu theo điểm c, khoản 1, Điều 249, Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 về tội “tàng trữ trái phép chất ma túy”.
Điều 390, BLHS quy định: “1. Người nào biết rõ một trong các tội phạm quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3, Điều 14 của bộ luật này đang được chuẩn bị hoặc một trong các tội phạm quy định tại Điều 389 của bộ luật này đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, nếu không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 và khoản 3, Điều 19 của bộ luật này, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
2. Người không tố giác nếu đã có hành động can ngăn người phạm tội hoặc hạn chế tác hại của tội phạm, thì có thể được miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt”.
Mặt khác, theo Điều 19, BLHS quy định: Người nào biết rõ tội phạm đang được chuẩn bị, đang được thực hiện hoặc đã được thực hiện mà không tố giác, thì phải chịu trách nhiệm hình sự về tội không tố giác tội phạm quy định tại Điều 390 của bộ luật này.
Luật quy định, người không tố giác là ông, bà, cha, mẹ, con, cháu, anh chị em ruột, vợ hoặc chồng của người phạm tội không phải chịu trách nhiệm hình sự, trừ trường hợp không tố giác các tội xâm phạm an ninh quốc gia hoặc tội khác là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.
Con trai ông H 18 tuổi nên anh ta đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự (theo quy định tại khoản 1, Điều 12, BLHS). Tuy nhiên, thông tin ông cung cấp chưa rõ về việc con ông có biết rõ về hành vi tàng trữ ma túy của A hay là chỉ nghi ngờ A có gói heroin. Do vậy, có 2 khả năng xảy ra:
Nếu con trai ông biết rõ về hành vi tàng trữ ma túy của anh A, thì con ông sẽ bị truy cứu tội “không tố giác tội phạm” theo quy định tại Điều 390, BLHS. Theo điều luật quy định, người phạm tội có thể bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Nếu con trai ông hoàn toàn không biết, hoặc chỉ nghi ngờ đó là ma túy thì có thể không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội “không tố giác tội phạm”.
H. Trâm (thực hiện)
