Bà M.T.H có nhu cầu tư vấn: Tôi là nguyên đơn trong vụ tranh chấp ranh đất với bà T. Khi tòa án tiến hành tổ chức đo đạc, định giá phần đất tranh chấp thì bà T cùng gia đình đã cản trở và có những lời lẽ không hay đối với người đo đạc. Xin hỏi: Bà T đã cản trở việc đo đạc, định giá để tòa án tiến hành xét xử, như vậy có bị xử lý gì hay không, nếu có thì xử lý như thế nào?
Thắc mắc của bà được luật sư Phạm Thị Kim Tuyến (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Theo thông tin bà cung cấp, đây thuộc trường hợp tranh chấp đất đai. Do hai bên tranh chấp không thương lượng được ranh giới, mốc giới đất nên đã khởi kiện ra tòa án có thẩm quyền. Quá trình giải quyết vụ án, thẩm phán giải quyết vụ án tổ chức thực hiện việc thẩm định tại chỗ, đo đạc, định giá phần đất tranh chấp với sự có mặt của các bên đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và người đại diện UBND hoặc công an cấp xã (nơi có đất tranh chấp) để hỗ trợ, chứng kiến.
Hoạt động thẩm định tại chỗ, đo đạc, định giá phần đất tranh chấp, do thẩm phán giải quyết vụ án tổ chức tiến hành là “hoạt động xác minh, thu thập chứng cứ của người tiến hành tố tụng”. Đây là hoạt động nhằm bảo đảm tính công bằng, khách quan và chính xác trong tố tụng, nên buộc các bên đương sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan phải chấp hành theo quy định của pháp luật.
Khoản 6, Điều 489 Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) năm 2015 quy định: Người nào có hành vi cản trở người tiến hành tố tụng trong việc xem xét thẩm định tại chỗ, định giá, giám định, hoặc xác minh, thu thập chứng cứ khác do bộ luật này quy định thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Điều 492 BLTTDS quy định: Người có hành vi xúc phạm, xâm hại đến sự tôn nghiệm, uy tín của tòa án, danh dự, nhân phẩm, sức khỏe của người tiến hành tố tụng hoặc những người khác thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của tòa án thì tùy tính chất, mức độ vi phạm mà có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
Do vậy, căn cứ quy định của pháp luật và theo thông tin bà cung cấp, thì hành vi của bà T và gia đình bà T đã gây mất trật tự, cản trở hoạt động xác minh và thu thập chứng cứ của tòa án, là vi phạm pháp luật.
Trường hợp này, hành vi của bà T có thể bị phạt tiền từ 7 - 15 triệu đồng, theo quy định tại điểm b, khoản 3, Điều 18 Pháp lệnh Xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi cản trở hoạt động tố tụng (Pháp lệnh số 02/2022/UBTVQH15 ngày 18-8-2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XV (có hiệu lực từ ngày 1-9-2022). Ngoài bị phạt tiền, người vi phạm còn bị xử phạt bổ sung như tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
H. Trâm (thực hiện)
