Nội dung, chính sách cơ bản của Luật Đất đai năm 2024

Đất nông nghiệp kết hợp giữa trồng lúa và nuôi tôm sạch.

Về phạm vi điều chỉnh: Luật này quy định về chế độ sở hữu đất đai, quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai và thống nhất quản lý về đất đai, chế độ quản lý và sử dụng đất đai, quyền và nghĩa vụ của công dân, người sử dụng đất (SDĐ) đối với đất đai thuộc lãnh thổ của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Luật Đất đai năm 2024 đã hoàn thiện, giải thích các khái niệm rõ ràng, dễ hiểu, phổ quát cho các vùng miền; bổ sung giải thích một số cụm từ được sử dụng nhiều lần trong Luật để bảo đảm cách hiểu thống nhất. Luật đã kế thừa, hoàn thiện 27 khái niệm, bổ sung 22 khái niệm; bao gồm một số khái niệm liên quan trực tiếp đến xác định hành vi vi phạm hành chính về đất đai (lấn đất, chiếm đất, SDĐ ổn định, đất đang có tranh chấp); chuẩn hóa một số từ ngữ đã được giải thích tại Luật Đất đai năm 2013 cho rõ ràng, dễ hiểu.

Luật đã sửa đổi. bổ sung quy định về người SDĐ để thống nhất với quy định của Bộ luật Dân sự; Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; Luật Quốc tịch; Luật Đầu tư; đối xử bình đẳng giữa công dân Việt Nam định cư trong nước hay ở nước ngoài trong tiếp cận đất đai.

Kế thừa phân loại đất theo Luật Đất đai năm 2013, Luật Đất đai năm 2024 bổ sung đất chăn nuôi tập trung vào nhóm đất nông nghiệp; bổ sung đất công trình cấp nước, thoát nước, đất công trình phòng, chống thiên tai, đất công nghệ thông tin, cơ sở lưu trữ tro cốt, đất chợ đầu mối trong nhóm đất phi nông nghiệp.

Kế thừa, hoàn thiện các quy định về các nguyên tắc SDĐ, bổ sung nguyên tắc bảo vệ đất, thích ứng với biến đổi khí hậu; quy định trách nhiệm của người được Nhà nước giao đất quản lý; bổ sung các quy định khuyến khích việc sử dụng đất đai có hiệu quả, tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp quy mô lớn, phát triển kết cấu hạ tầng nhằm làm tăng giá trị của đất.

Luật Đất đai năm 2024 hoàn thiện các quy định về hành vi bị nghiêm cấm. Theo đó, đối với cơ quan, người có thẩm quyền ngoài việc nghiêm cấm lợi dụng chức vụ, quyền hạn để làm trái quy định của pháp luật về quản lý đất đai, không cung cấp thông tin hoặc cung cấp thông tin đất đai không chính xác… Luật đã bổ sung nghiêm cấm đối với các hành vi: (1) Không đáp ứng yêu cầu về thời hạn theo quy định của pháp luật; (2) Không ngăn chặn, không xử lý hành vi vi phạm pháp luật về đất đai; (3) Vi phạm chính sách về đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; (4) Phân biệt đối xử về giới trong quản lý, sử dụng đất đai. Đối với người SDĐ, ngoài các hành vi như quy định hiện hành là nghiêm cấm lấn đất, chiếm đất, hủy hoại đất, Luật đã bổ sung nghiêm cấm vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước về đất đai.

Đ. Chính (tổng hợp)