Ông T.V.T có nhu cầu tư vấn: Cháu tôi là Vũ có xảy ra cự cãi với Tuấn. Tuấn đấm vào mặt Vũ làm chảy máu mũi, bỏ lại xe mô tô ở lề đường rồi vào nhà người bạn ở gần đó. Vũ ngồi dậy lấy khúc cây bên đường đập phá xe mô tô của Tuấn làm hư nhiều chỗ (sửa chữa 4,5 triệu đồng). Tuấn yêu cầu Vũ phải bồi thường nhưng Vũ không đồng ý và cho rằng Tuấn có lỗi vì đã đánh mình bị thương. Tuấn yêu cầu Công an xử lý Vũ việc đập phá làm hư xe. Xin hỏi: Vũ có phải bồi thường toàn bộ tiền sửa xe 4,5 triệu đồng cho Tuấn không? Vũ có bị xử phạt hành chính hay xử lý hình sự không?
Thắc mắc của ông được luật sư Võ Tấn Thành (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Phá hoại tài sản của người khác được hiểu là hành vi có thể gây hư hỏng tài sản, khiến tài sản không được sử dụng bình thường hoặc mất giá trị sử dụng, không dùng được nữa. Do vậy, hành vi phá hoại tài sản của người khác được xếp vào một trong những hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác.
Tùy vào tính chất, mức độ vi phạm mà người thực hiện hành vi cố ý hủy hoại tài sản (HHTS) của người khác có thể bị phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản.
* Quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi HHTS của người khác:
Theo quy định pháp luật, người cố ý đập phá tài sản của người khác có giá trị dưới 2 triệu đồng và thực hiện vi phạm lần đầu; tài sản bị phá hoại không phải phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, tài sản không phải là di vật, cổ vật thì người thực hiện hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính.
Người có hành vi HHTS của người khác sẽ bị xử phạt hành chính theo điểm a khoản 2, điểm a khoản 3 và điểm c khoản 4, Điều 15 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31-12-2021 của Chính phủ, quy định mức xử phạt về gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác.
Theo đó, người thực hiện hành vi HHTS của người khác sẽ phải chịu mức xử phạt vi phạm hành chính từ 3 - 5 triệu đồng. Đồng thời, còn phải chịu hình phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả.
* Quy định về xử lý hình sự đối với hành vi HHTS của người khác:
Điều 178 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định hình phạt đối với tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác.
- Khung 1: Người nào hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 5 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng; phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm:
+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về một trong các hành vi quy định tại điều này mà còn vi phạm.
+ Đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm.
+ Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
+ Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ.
+ Tài sản là di vật, cổ vật.
Căn cứ theo quy định pháp luật nêu trên, Vũ đã có hành vi đập phá tài sản của Tuấn (xe mô tô) và làm cho xe của Tuấn bị hư hỏng phải sửa chữa 4,5 triệu đồng (trên 2 triệu đồng) thì Vũ có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự và phải chịu trách nhiệm bồi thường toàn bộ thiệt hại, do có hành vi hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng sẽ xác minh, làm rõ mức độ lỗi của cả 2 bên (Vũ và Tuấn) và xác định mức thiệt hại thực tế làm cơ sở để xử lý theo quy định pháp luật.
H. Trâm (thực hiện)
