Ông Nguyễn Văn Nhàn có nhu cầu tư vấn: Con trai tôi (17 tuổi) lén lấy xe mô tô của gia đình đi chơi, chẳng may gây tai nạn làm gãy ống chân của ông A. Xin hỏi, con trai tôi chưa có bằng lái xe và tôi đã bồi thường cho ông A 10 triệu đồng. Vậy con tôi có bị xử phạt tù tội gì hay không?
Thắc mắc của ông được luật sư Nguyễn Văn Tặng (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Điều 260 Bộ luật Hình sự (BLHS) năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ như sau:
1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ gây thiệt hại cho người khác thuộc một trong các trường hợp sau đây thì bị phạt tiền từ 30 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm: Làm chết người; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 1 người mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 2 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61 - 121%; gây thiệt hại về tài sản từ 100 triệu đồng đến dưới 500 triệu đồng.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 - 10 năm: Không có giấy phép lái xe theo quy định;…”.
Điều 590 Bộ luật Dân sự (BLDS) quy định về thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm, cụ thể như sau:
Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:
+ Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại;
+ Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại;
+ Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại;
Mặt khác, theo quy định tại khoản 1 Điều 12 BLHS thì “Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự (TNHS) về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà bộ luật này có quy định khác”.
Theo thông tin ông cung cấp thì con ông 17 tuổi, do vậy đã đủ tuổi chịu TNHS về mọi loại tội phạm. Tuy nhiên, ông không cung cấp thông tin về loại xe con ông đã điều khiển gây tai nạn xác định lỗi nên chưa thể kết luận con trai ông có phạm tội hình sự hay không.
Trường hợp con ông điều khiển xe mô tô 2 bánh có dung tích xi-lanh dưới 50cm3 thì con ông đã đủ tuổi để điều khiển phương tiện. Nếu con ông không có bất kỳ lỗi nào và việc gây tai nạn là do lỗi của ông A, thì con ông không bị truy cứu TNHS, chỉ chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại dân sự đã gây ra cho ông A theo quy định Điều 590 BLDS.
Trường hợp con ông điều khiển xe mô tô 2 bánh có dung tích xi-lanh trên 50cm3 và không có giấy phép lái xe và lỗi là hoàn toàn do con ông gây ra, thì con ông có thể bị truy cứu TNHS theo điểm a, khoản 2, điều 260 BLHS. Con ông có thể bị phạt tù từ 3 - 10 năm, đồng thời chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại dân sự đã gây ra cho ông A theo quy định Điều 590 BLDS.
Việc con ông chưa đủ 18 tuổi trong trường hợp này và đã bồi thường cho ông A 10 triệu đồng chỉ được xem là tình tiết giảm nhẹ chứ không được xem là căn cứ để miễn truy cứu TNHS.
H.Trâm (thực hiện)
