Bà N.T.H có nhu cầu tư vấn: Tôi cùng chồng có 3 người con đều đã lập gia đình và có nhà cửa riêng tư. Chồng tôi chết đã lâu (không có di chúc) để lại cho tôi nhà cấp 4, diện tích nhà và đất 200m2, hiện do tôi đứng tên chủ sở hữu. Xin hỏi: Tôi muốn lập di chúc cho người con út thừa kế ngôi nhà này được không? Thủ tục ra sao?
Thắc mắc của bà được luật sư Võ Tấn Thành (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Điều 624 Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015 quy định: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Do đó, hiện nay bà đang sở hữu căn nhà cấp 4 và diện tích 200m2 đất thì bà có quyền lập di chúc để lại tài sản của bà cho bất cứ ai theo nguyện vọng và ý chí của bà.
Theo quy định tại Điều 627 BLDS thì bà có thể lập di chúc bằng văn bản hoặc có thể di chúc miệng.
Theo Điều 628 BLDS quy định, di chúc bằng văn bản bao gồm: di chúc bằng văn bản không có người làm chứng hoặc có người làm chứng; di chúc bằng văn bản có công chứng; di chúc bằng văn bản có chứng thực.
Khoản 1 điều 630 BLDS quy định về di chúc hợp pháp như sau: “1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây: a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép. b) Nội dung di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội, hình thức di chúc không trái quy định của luật”.
Theo điều luật quy định thì đối với di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp nếu có đủ điều kiện quy định tại Khoản 1 điều này. Mặt khác, luật cũng quy định: Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất 2 người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 5 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.
Nội dung của di chúc gồm các nội dung chủ yếu sau: Ngày, tháng năm lập di chúc; họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc hoặc họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản; di sản để lại và nơi có di sản.
H. Trâm (thực hiện)
