Bà N.T.H có nhu cầu tư vấn: Vợ chồng tôi kết hôn năm 2015, không có con chung. Chúng tôi có ngôi nhà cấp 4 cùng tạo lập trị giá khoảng 1,7 tỷ đồng. Năm 2019, vợ chồng tôi ly thân với nhau. Sau đó, chồng tôi bệnh chết vào tháng 4-2020. Tháng 7-2020, ông D đưa cho tôi tờ giấy biên nhận nói chồng tôi thiếu ông 350 triệu đồng và yêu cầu tôi phải trả nợ. Tôi hoàn toàn không biết việc chồng tôi có thiếu ông D 350 triệu đồng. Tôi phải làm sao?
Thắc mắc của bà được luật sư Võ Tấn Thành (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:
- Theo quy định của pháp luật dân sự Việt Nam, thì có một số nghĩa vụ về tài sản của công dân sẽ không bị mất đi khi người đó chết. Theo đó thì nghĩa vụ khi một người chết đi sẽ được chuyển tiếp cho người thừa kế của người đó trong phạm vi di sản để lại.
Điều 614 BLDS quy định về thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người thừa kế là kể từ thời điểm mở thừa kế (người để lại di sản chết), những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản (NVTS) do người chết để lại.
Điều 615 BLDS quy định thực hiện NVTS do người chết để lại: Những người hưởng thừa kế có trách nhiệm thực hiện NVTS trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp di sản chưa được chia thì NVTS do người chết để lại được người quản lý di sản thực hiện theo thỏa thuận của những người thừa kế trong phạm vi di sản do người để lại.
Luật cũng quy định: Trường hợp di sản được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện NVTS do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Trường hợp người thừa kế không phải là cá nhân hưởng di sản thừa kế theo di chúc thì cũng phải thực hiện NVTS do người chết để lại như người thừa kế là cá nhân.
Mặt khác, theo quy định tại khoản 1, Điều 620 BLDS thì người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện NVTS của mình đối với người khác.
Theo như nội dung bà trình bày thì vợ chồng bà kết hôn năm 2015, không có con chung. Có tài sản chung là ngôi nhà cấp 4, trị giá khoảng 1,7 tỷ đồng. Chồng bà chết tháng 4-2020 thì tháng 7-2020 ông D đưa biên nhận nói rằng chồng bà thiếu nợ ông D 350 triệu đồng và yêu cầu bà phải trả nợ. Vợ chồng bà đã ly thân năm 2019 và việc chồng bà thiếu tiền ông D bà hoàn toàn không biết.
Trong trường hợp của bà, về quan hệ hôn nhân, mặc dù bà và chồng đã ly thân năm 2019, nhưng chưa được cơ quan có thẩm quyền cho ly hôn. Do vậy, về mặt pháp lý thì ông và bà vẫn còn quan hệ vợ chồng. Bà là người thừa kế di sản do chồng bà chết để lại, thì bà có trách nhiệm thực hiện NVTS trong phạm vi di sản do người chết để lại. Do đó, bà phải thanh toán khoản tiền chồng bà còn thiếu ông D, nếu có đủ cơ sơ xác định chồng bà có thiếu ông D 350 triệu đồng.
H. Trâm (thực hiện)
