Thừa kế tài sản trong trường hợp di chúc bị thất lạc, hư hại

17/11/2019 - 22:19

Ông Nguyễn Nhật Vinh (Châu Thành) có nhu cầu tư vấn: Chú tôi có 3 người con trai, thím dâu tôi đã mất từ lâu. Lúc sinh thời, chú tôi có di chúc (DC) cho con trai út được hưởng 6.000m2 đất và căn nhà thờ, còn 2 người con trai lớn mỗi người chỉ được 3.000m2 đất. Do người con út ham mê cờ bạc nên chú tôi giận và có nói hủy bỏ DC, nhưng chưa thấy chú thực hiện.

Cách nay 2 tháng, chú tôi bị tai nạn giao thông và đã qua đời. Các con của chú tìm nhưng không thấy DC để lại.

Xin hỏi: Trường hợp của chú tôi, di sản thừa kế được chia cho các con như thế nào? Phải đợi tìm DC hay phải làm sao?

Thắc mắc của ông được luật sư Phạm Thị Kim Tuyến (Đoàn Luật sư Bến Tre) tư vấn như sau:

- Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự (BLDS) năm 2015: “DC là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”. Thông tin của ông cung cấp là chưa rõ việc chú ông đã hủy bỏ DC hay bản DC bị thất lạc.

Theo quy định tại Điều 642 BLDS:

“1. Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản DC bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập DC và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập DC thì coi như không có DC và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.

2. Trường hợp di sản chưa chia mà tìm thấy DC thì di sản được chia theo DC.

3. Trong thời hiệu yêu cầu chia di sản, trường hợp di sản đã chia mà tìm thấy DC thì phải chia lại theo DC nếu người thừa kế theo DC yêu cầu”.

Trường hợp chú của ông hủy bỏ DC thì xem như không có DC hoặc có để lại DC nhưng tại thời điểm mở thừa kế (chú của ông chết) DC bị thất lạc thì cũng xem như không có DC. Di sản của chú ông để lại sẽ được chia thừa kế theo pháp luật, được quy định tại Điều 651 BLDS.

Viện dẫn quy định này vào trường hợp di sản của chú ông để lại, có thể xử lý như sau:

Thứ nhất, nếu di sản chưa chia mà tìm được DC bị thất lạc, thì sẽ chia thừa kế theo DC. Lúc này DC vẫn còn nguyên hiệu lực.

Thứ hai, nếu di sản đã chia thừa kế theo pháp luật, mà tìm thấy bản DC bị thất lạc, thì có 3 khả năng xảy ra:

- Nếu người thừa kế theo DC của chú ông không yêu cầu chia lại di sản, nghĩa là đồng ý với việc phân chia theo pháp luật trước đó, thì xem như không có DC và không cần chia lại di sản.

- Nếu người thừa kế theo DC của chú ông yêu cầu chia lại di sản theo nội dung DC tìm thấy nhưng thời điểm này đã hết thời hiệu yêu cầu chia di sản (30 năm đối với bất động sản; 10 năm đối với động sản - Điều 623 BLDS 2015) thì cũng không tiến hành chia lại di sản.

- Nếu người thừa kế theo DC yêu cầu chia lại di sản theo nội dung DC tìm thấy và vẫn còn trong thời hiệu yêu cầu chia di sản thì phải chia lại di sản theo DC.

H.Trâm (thực hiện)

Chia sẻ bài viết

BÌNH LUẬN