Đảm bảo quyền và lợi ích các bên

Quan tâm chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động.

Bà Nguyễn Thị Bé Sáu - Trưởng Ban Chính sách - Pháp luật, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh cho biết, cuối năm 2016, trên địa bàn tỉnh có 1.315 doanh nghiệp đi vào hoạt động, trong đó có 187 doanh nghiệp có thành lập công đoàn cơ sở. 

Căn cứ theo khung tiêu chí của Tổng LĐLĐ Việt Nam, trong 151 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh có ký kết thỏa ước lao động tập thể (LĐTT) thì có 40 thỏa ước LĐTT xếp loại A (đạt từ 80 điểm trở lên, trong đó nội dung 11 và 11 khung của khung tiêu chí không được thấp hơn 70 điểm chuẩn), 22 thỏa ước LĐTT xếp loại B (đạt từ 65 đến dưới 80 điểm, trong đó nội dung 7 và 11 của khung tiêu chí không được thấp hơn 50 điểm chuẩn), 7 thỏa ước LĐTT xếp loại C (đạt từ 50 điểm đến dưới 65 điểm), 1 thỏa ước LĐTT xếp loại D (đạt từ dưới 50 điểm), còn lại 81 thỏa ước LĐTT sao chép luật, không có nội dung có lợi cho người lao động (NLĐ) nên không xếp loại.         

Thỏa ước LĐTT là văn bản thỏa thuận giữa tập thể NLĐ và người sử dụng lao động (NSDLĐ) và các điều kiện lao động mà 2 bên đã đạt được thông qua thương lượng. Ban chấp hành công đoàn cơ sở được xem là trung gian hài hòa mối quan hệ giữa NLĐ và NSDLĐ. Cho nên ban chấp hành công đoàn cơ sở phải quan tâm, xem lại các chế độ chính sách đối với NLĐ, những nội dung nào trái luật, chưa có lợi cho NLĐ phải thương lượng với doanh nghiệp.

Năm 2017 được Tổng LĐLĐ Việt Nam xác định là năm vì lợi ích đoàn viên công đoàn. Đòi hỏi ban chấp hành công đoàn cơ sở phải quan tâm thương lượng với NSDLĐ những quy định có lợi hơn cho NLĐ. Cụ thể, công đoàn phải quan tâm tiền lương, tiền thưởng, trợ cấp, nâng lương, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, làm thêm giờ, nghỉ giữa ca, bảo đảm việc làm đối với NLĐ, đảm bảo vệ sinh an toàn lao động, thực hiện nội quy lao động. Những nội dung khác mà công đoàn cần quan tâm là bữa ăn giữa ca phải từ 15 ngàn đồng (đã trừ các khoản chi phí), tham quan nghỉ mát, trợ cấp khó khăn, hiếu hỉ, hỗ trợ nhà trẻ, mẫu giáo, tạo điều kiện để NLĐ nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần… có như thế NLĐ mới tái tạo sức lao động để làm việc lâu dài. Trường hợp có nội dung đưa ra chưa có sự thống nhất giữa NLĐ và NSDLĐ, công đoàn phải phân tích thấu đáo công sức NLĐ bỏ ra cần được nhận số tiền tương xứng và doanh nghiệp vẫn còn lợi nhuận. Đối với những nội dung đã ký kết nhưng NSDLĐ chưa thực hiện đúng, công đoàn phải gặp NSDLĐ thương lượng và đề nghị thực hiện cho đúng.

Khi thỏa ước LĐTT đã thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục, có sự thống nhất, ký kết giữa đại diện NLĐ và NSDLĐ tại hội nghị NLĐ, phải được công khai rộng rãi đến công nhân lao động để cùng thực hiện, giám sát việc thực hiện. Nếu làm tốt việc này sẽ hạn chế đình công, lãn công. Thỏa ước LĐTT này còn được gửi đến công đoàn cấp trên cơ sở trực thuộc để chuyển về LĐLĐ tỉnh và được đưa vào thư viện thỏa ước LĐTT. Tổng LĐLĐ Việt Nam nắm bắt được thỏa ước LĐTT của từng DN thông qua thư viện thỏa ước LĐTT.

Nhằm chia sẻ thông tin, tăng cường sự hiểu biết giữa NSDLĐ và NLĐ để xây dựng quan hệ lao động tại nơi làm việc, định kỳ 3 tháng hoặc theo yêu cầu của một bên phải tiến hành đối thoại tại nơi làm việc. NSDLĐ có nghĩa vụ bố trí địa điểm và điều kiện vật chất khác đảm bảo cho việc đối thoại. Đối thoại những nội dung liên quan đến NLĐ: sản xuất, kinh doanh, việc làm và điều kiện làm việc, việc thực hiện các chế độ chính sách, pháp luật… nhằm chia sẻ thông tin, tăng cường sự hiểu biết, lấy ý kiến tham khảo, thương lượng tập thể, phối hợp giải quyết những vấn đề mà NLĐ và NSDLĐ cùng quan tâm. NLĐ có thể đưa ra yêu cầu đối với NSDLĐ và ngược lại hoặc những nội dung khác mà hai bên quan tâm. Đối với công đoàn cơ sở tăng cường thông tin hai chiều, trình bày khiếu nại của NLĐ, giải quyết vấn đề ngay khi mới phát sinh, dự báo vấn đề nảy sinh trong thực tiễn, hiểu biết hơn về các bên tham gia đối thoại. 

Đối thoại tại nơi làm việc giúp NSDLĐ xem lại vấn đề điều kiện sản xuất, kinh doanh, chất lượng sản phẩm, yêu cầu của khách hàng, sức cạnh tranh của sản phẩm, thấy được sự thành công, thất bại trong sản xuất, kinh doanh, lập được kế hoạch sản xuất, kinh doanh, thời gian, vị trí việc làm. Doanh nghiệp không sa vào giải quyết vấn đề quan hệ lao động diễn ra hàng ngày, tránh được lãng phí, công khai đơn giá tiền lương, thưởng, rà soát ký kết lại hợp đồng lao động, nâng cao trình độ tay nghề cho NLĐ, giảm tỷ lệ bỏ việc, tránh lãn công, đình công…

Tóm lại, thỏa ước LĐTT được xem là công cụ, cụ thể hóa quy định của pháp luật để NSDLĐ ký với NLĐ, tạo nên sự cộng đồng trách nhiệm thực hiện quyền và nghĩa vụ của hai bên; là cơ sở pháp lý quan trọng bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của các bên quan hệ lao động, tạo điều kiện để tổ chức công đoàn thực hiện các chức năng và nhiệm vụ đúng theo quy định. Đối thoại nơi làm việc được duy trì thường xuyên sẽ kịp thời giải quyết những vấn đề mới phát sinh, tạo sự hài hòa mối quan hệ giữa NLĐ và NSDLĐ.